ارزیابی تنوع محصولات سبزی و صیفی با استفاده از شاخص های تنوع زیستی در استان خراسان رضوی

تنوع زیستی اساسی برای تولید محصولات کشاورزی، امنیت غذایی و حفاظت از محیط زیست در نظر گرفته می-شود. همگن شدن اکوسیستم های کشاورزی، آسیب پذیری و ناپایداری این اکوسیستم ها را افزایش می دهد. این مطالعه با هدف بررسی تنوع محصولات سبزی و صیفی به کمک شاخص های تنوع زیستی در شهرهای تربت جام، تربت حیدریه، سبزوار، مشهد و نیشابور در استان خراسان رضوی با استفاده از داده های تعداد گونه و سطح زیرکشت گونه ها در بازه زمانی 1374 تا 1391 انجام شد. شاخص های تنوع سیمپسون، شانون، غالبیت و یکنواختی بر اساس تعداد گونه و فراوانی آن‫ها در بازه زمانی مورد نظر بررسی شد. نتایج نشان داد که بیشترین میانگین شاخص تنوع سیمپسون (7/0) و شاخص تنوع شانون (58/0) در شهرستان نیشابور به‫‬ دست آمد که دلیل آن تعداد گونه بیشتر و همگنی سطح زیرکشت بین گونه های سبزی و صیفی در این شهرستان است. کمترین مقادیر این شاخص ها نیز در تربت جام به ترتیب با میانگین 05/0 و 06/0 به‫‬دست آمد. محاسبه میانگین شاخص یکنواختی نیز نشان داد که نیشابور (84/0) وضعیت مطلوب تری از نظر این شاخص دارد و همچنین سطح زیرکشت گونه های سبزی و صیفی موجود به یکدیگر نزدیک است. بیشترین میانگین شاخص غالبیت نیز در تربت جام (میانگین 94/0) مشاهده شد که به غالبیت خربزه در این شهرستان مربوط بود.