بررسی شاخص‌های فیزیولوژیک و ارزیابی رفتاری چهار پایه دانهالی مرکبات در پاسخ به تنش خشکی و آبیاری مجدد

پایه مکزیکن لایم یا لیموی آب (citrus aurantifolia swingle)، متداول ترین پایه مورد استفاده در صنعت مرکبات کاری جنوب ایران است. پژوهش حاضر به منظور ارزیابی سازوکار پاسخ گویی این پایه به شرایط تنش خشکی طراحی شد. به این منظور ارزیابی و مقایسه بین پایه های بذری لیموی آب و پایه های نارنج (citrus aurantium l.)، ولکامریانا (citrus volkameriana ten & pasq) و رانگپورلایم (citrus limonia osbeck) در شرایط گلخانه ای انجام شد. رژیم آبیاری به صورت 14 روز قطع کامل آبیاری و سپس 3 روز آبیاری در حد ظرفیت مزرعه بود. تغییرات ویژگی های فیزیولوژیک در برگ ها در پایان دوره های تنش و آبیاری مجدد مورد ارزیابی قرار گرفتند. شاخص‌های مورد ارزیابی عبارت از پتانسیل آب، محتوای آب نسبی، نشت یونی و محتوای مالون دی آلدهاید بودند. یافته ها موید توان بالای تحمل تنش خشکی در پایه های ولکامریانا و رانگپورلایم بودند. آسیب های وارد شده به پایه رانگپورلایم برگشت پذیر بودند و این پایه پس از تیمار آبیاری مجدد قادر به بهبودیابی و برگشت به وضعیت طبیعی فیزیولوژیک خود بود. افزون بر این، در مواجهه با تیمار خشکی آسیب اکسیداتیو جدی و معنی داری به دانهال های ولکامریانا وارد نشد. نتایج موید تشابه زیاد الگوی پاسخ گویی پایه های لیموی آب و رانگپورلایم در شرایط تنش خشکی بود. اما، دانهال های نارنج قادر به ارائه پاسخ های دفاعی لازم نبودند و حتی پس از آبیاری مجدد وضعیت فیزیولوژیک طبیعی خود را بازیابی ننمودند.