بررسی آلودگی سه گونه لاله ایرانی به بیماری زنگ

گیاهان بومی یک کشور، ذخیره ژنتیکی با ارزشی می‌باشند که حفظ و نگهداری آن‌ها بسیار پر اهمیت است. لاله یکی از گیاهان بومی و با ارزش ایران می‌باشد که حدود 19 گونه از آن به صورت خودرو از طبیعت ایران گزارش شده است. بیماری‌های گیاهی که به گیاهان بومی یک منطقه هجوم می‌آورند در صورت عدم بررسی، شناسایی و کنترل ممکن است به خطری جدی برای انقراض یک گونه گیاهی تبدیل شوند. در بررسی رویشگاه‌های لاله در دو استان فارس و کرمان در بهار سال‌های 1394 و 1395 مشخص شد که سه گونه بیماریزای قارچی عامل بیماری زنگ، آلودگی به نسبت شدیدی را روی سه گونه لاله بومی این مناطق ایجاد نموده‌اند. به منظور شناسایی و بررسی بیشتر، برگ‌های آلوده جمع‌آوری شدند و هاگ‌ها در آزمایشگاه مورد مطالعه قرار گرفتند. مشخص شد که گونه tulipa systola (پارک ملی بمو - استان فارس) به قارچ acidium tulipa آلوده بود و گونه t. biebersteiniana (آبشار مارگون - استان فارس) آلودگی بسیار شدیدی را به قارچ puccinia prostii نشان داد. در شهرستان‌های بافت و جیرفت استان کرمان، قارچ puccinia sp. به شدت لاله‌های t. clusiana var. chrysantha را آلوده نموده بود. این سطح بالا از آلودگی که تنها از دو استان جنوبی کشور گزارش می‌شود یک هشدار جدی برای توجه ویژه به وضعیت سلامت لاله‌های بومی ایران می‌باشد تا با بررسی‌های بیشتر و انجام اقدام‌های ضروری از خطر نابودی احتمالی بخشی از ژرم‌پلاسم پر ارزش لاله ایرانی جلوگیری شود.