اثر نانو ذرات اکسید مس بر میزان تولید ترکیبات بیوشیمیایی در ریشه های مویین زرین گیاه (dracocephalumkotschyiboiss)

زرین گیاه با نام علمی dracocephalumkotschyiboiss متعلق به تیره ی lamiaceae گیاهی علفی، چندساله و در معرض انقراض است که امروزه به دلیل تولید ترکیبات دارویی با ارزش و به ویژه تولید ترکیبات ضدسرطانی از قبیل اسید رزمارینیک، مورد توجه بسیاری از محققان در صنعت داروسازی و پزشکی قرار گرفته است. از این رو روش های مختلف زیست فناوری از جمله کشت ریشه های مویین و تحریک با محرک ها به منظور تولید متابولیت های با ارزش این گیاه استفاده می شود. در پژوهش حاضر جهت افزایش تولید ترکیبات فنولیک زرین گیاه و به ویژه افزایش اسید رزمارینیک از محرک غیرزیستی نانو اکسیدمس (صفر، 5، 10 و 15 میکرومولار) به منظور تحریک ریشه های مویین تراریخت شده با آگروباکتریوم رایزوژنز سویه 15834، در مدت زمان های مختلف تیماری (24 و 48 ساعت) استفاده شد. باتوجه به آنالیز داده های حاصل از اندازه گیری خواص بیوشیمیایی ریشه های مویین تحریک شده با نانوذرات اکسیدمس، مشاهده گردید که حداکثر میزان محتوای فنول کل، فلاونوئید کل، فعالیت آنتی-اکسیدانی و فعالیت آنزیم های کاتالاز و آسکوربات پراکسیداز در تیمار با غلظت mµ 5 در مدت زمان های 24 یا 48 ساعت حاصل شد. همچنین حداکثر میزان وزن تر و خشک زیست توده نیز در تیمار mµ 5 نانو اکسیدمس حاصل گردید. باتوجه به نتایج ارائه شده می توان بدین گونه استنباط کرد که نانومحرک اکسیدمس با ازبین بردن سد های مهار آنزیمی یا دستکاری مسیر آنزیم ها، سبب تغییر در سطح تولید متابولیت های ثانویه همچون اسید رزمارینیک می شود.