بررسی ترکیب‌های شیمیایی اسانس گیاه کامل، ساقه، گل و برگ گیاه مروتلخ (salvia mirzayanii rech. f. & esfand.)

مروتلخ (salvia mirzayanii rech. f. & esfand.) یکی از گونه های دارویی تیره نعناعیان (lamiaceae) می باشد که تنها در ایران به صورت خودرو رویش دارد. در پژوهش حاضر، به منظور بررسی کمیّت و کیفیت ترکیب-های شیمیایی اسانس، اندام های مختلف (برگ، گل، ساقه و گیاه کامل) مروتلخ از نظر مقدار اسانس و تنوع ترکیبات شیمیایی موجود در آنها مطالعه شد. اسانس نمونه ها به روش تقطیر با آب استخراج و ترکیبات شیمیایی آنها با دستگاه گاز کروماتوگرافی (gc) و گاز کروماتوگرافی متصل به طیف سنج جرمی (gc-ms) شناسایی گردید. عملکرد اسانس اندام های مختلف برگ، گل، ساقه و گیاه کامل به ترتیب 3/1، 2/3، 3/1 و 2/1 درصد (حجمی به وزنی) به دست آمد. در مجموع 28، 29، 28 و 40 ترکیب در اسانس برگ، گل، ساقه و گیاه کامل شناسایی شد که به ترتیب 100، 96/99، 92/99 و 9/99 درصد کل ترکیبات اسانس را تشکیل دادند. ترکیب های غالب اسانس در بخش های مختلف آلفا ترپنیل استات و لینالول بود. تنوع شیمیایی بارز اسانس اندام های این گیاه می تواند برای صنایع دارویی و غذایی و همچنین به نژادگران گیاهان دارویی در انتخاب هر اندام برای مصرف و اهداف اصلاحی، مورد توجه قرار گیرد.