اخلاق اجتماعی در خندوانه و دورهمی

بخشی عمده‎ای از برنامه‎های تلویزیونی را فرمت‎هایی تشکیل می‎دهند که برخی تعاملیِ غیرمستقیم و برخی دیگر تعاملی مستقیم نامیده می‏شوند؛ ازجمله این فرمت ‎ها دو برنامه‏ طنز خنداوانه و دورهمی است که تلاش دارند اخلاق اجتماعی را ازطریق اجرا، مصاحبه و نمایش با حضور مخاطبان ترویج دهند. در این برنامه‎ها ظاهراً هدف، آموزش اخلاق اجتماعی است، ولی با تحلیل ساختار، تحلیل گفتمان یا با نگاه اقتصاد سیاسی درمی یابیم که این فرمت درحال تولید محتوایی است که در بسیاری مواقع از کنترل سازندگان آن خارج می‎شود. گاهی فراموش می‎کنیم که این برنامه‎ها به‎صورت شمشیر دولبه عمل می‎کنند. به‎همین‎دلیل از هدف خود که ترویج اخلاق اجتماعی است دور می‏شوند و به برنامه‎هایی سرگرم‎کننده و کاسب‎مآبانه و به ابزاری برای ترویج مصرف‎گرایی با تبلیغ درون برنامه و میان برنامه (ابتدا، میان و انتها) تبدیل می‏شوند. مسئله این مقاله چگونگی بازنمایی اخلاق اجتماعی و تلفیق آن با تفریح و سرگرمی است؛ درحالی‎که کسب درآمد و سرگرمی هدف این برنامه‎هاست. نظریه مقاله، خنده ازمنظر صاحب‏نظران اجتماعی است. روش این مقاله نیز باتوجه‎به اینکه محتوا و فرم یکی دانسته شده و فرمت واحدی دارند، روش نشانه‎شناسی با رویکرد (مدل تحلیلی) سلبی و کاودری است.