الگوی سکونت‌گزینی خانواده‌های زندانیان زندان قزلحصار کرج با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی

همواره افزایش تعداد جرم و جنایت در بخش های مختلف شهرهای بزرگ تابعی از عوامل مختلف و عدیده ای مانند افزایش جمعیت قلمداد شده است که موجب ناامنی، دلهره، هراس و آشفتگی زندگی شهروندان شده و سلامت شهر را به خطر انداخته است. در پرتو چنین وضعیتی هزینه‌های عدیده‌ای بر جامعه تحمیل خواهد شد. حال با توجه به رشد سریع جمعیت در شهر کرج و گسترش کاربری های مسکونی در پیرامون زندان‌های قزلحصار نگرانی‌هایی را برای مدیران و سیاست‌گذاران این شهر فراهم کرده است. در این پژوهش که الگوی مکان یابی و سکونت‌گزینی خانواده‌های زندانیان قبل و بعد از حبس؛ در مورد زندان‌های مجموعه قزلحصار و ندامتگاه کرج پرداخته است، در نظر دارد تا میزان تبعیت خانواده‌های زندانیان حاضر در این زندان‌ها را در ارتباط با حوزه پیرامون زندان مورد بررسی و سنجش قرار دهد. نتایج تحقیق نشان داد که به باور برخی از افراد جامعه وجود زندان‌های قزلحصار در مکان فعلی در اطراف شهر کرج و مناطق حاشیه‌ای این کلان‌شهر سبب گردیده تا خانواده‌های زندانیان، فضای پیرامون زندان را محل سکونت خود انتخاب کنند و این خود منجر به تشکیل بافت‌های جمعیتی خاصی در مناطق مرتبط با زندان‌های قزلحصار شده است. در سوی دیگر ضمن پذیرش سکونتگاه‌های نامناسب و غیررسمی در پیرامون زندان، عامل شکل‌گیری چنین سکونتگاهی را بی‌ارتباط با سایت زندان‌های قزلحصار دانسته و معتقدند فضای پیرامون زندان، بخشی از حاشیه شهر مهاجرپذیر کلان‌شهر کرج می باشد و این کمربند حاشیه‌ای در سایر نقاط نیز مانند حلقه ای شهر کرج را محصور نموده است و بخش‌های پیرامونی زندان نیز بخشی از این فضا قلمداد می گردد. لذا موقعیت حاشیه ای این منطقه و ویژگی های فرهنگی حاکم بر آن به قوت خود باقی خواهد ماند و ارتباطی با کارکرد حوزه زندان ندارد. نتایج مطالعه حاضر که در راستای کشف رابطه علت شکل گیری فضای خاص پیرامون حوزه زندان های قزلحصار و تبعیت آن از سکونت گزینی خانواده های زندانیان صورت گرفت نشان می دهد که هیچ گونه شواهدی دال بر اثرپذیری محیط سکونتگاهی اطراف زندان از موقعیت مکانی زندان های قزلحصار صورت نگرفته است. لذا با فرض وجود فضای فرهنگی و اجتماعی نامناسب و شرایط نامطلوب در پیرامون زندان، پدیده حاضر را می بایستی در عوامل و عناصر دیگر جستجو کرد. زیرا منطقه پیرامون زندان قزلحصار به عنوان بخشی از مناطق حاشیه ای و کمتر توسعه یافته شهر کرج و مشابه مناطق سکونتگاهی حاشیه ای از وضعیت مشابه نامناسب فرهنگی و اجتماعی برخوردار می باشد.