معیارهای گزینش منابع انسانی از منظر امام علی(ع)

جایگاه و اهمیت مدیریت و ضرورت بررسی ملاک و معیار گزینش مدیران، بر کسی پوشیده نیست. این مقوله، در دنیای صنعتی، از تاریخ درازی برخوردار نیست، اما مدیریت و رهبری در اسلام، افزون بر تاریخ طولانی، با آنچه در غرب مطرح است، تفاوت های زیادی دارد. نقش اساسی که نیروی انسانی در سازمان ایفا می نماید، باعث شده است که این نیرو مهم ترین و بالاترین سرمایة یک سازمان محسوب شود. در واقع این نیروی انسانی مناسب است که باعث توفیق هر سازمان می شود. حال سوال اساسی این است که بر اساس چه معیاری میتوان نیروی انسانی کارآمد و موثر داشت و در پی آن به سازمانی کارآمد و موثر دست یافت. نوشتار حاضر با مراجعه به دو دسته از کلمات امیرمومنان علی(ع) به ویژه سخنان آن حضرت در نامه اش به مالک اشتر نخعی می کوشد معیارهای گزینش نیروی انسانی مناسب را از دیدگاه ایشان تبیین نماید. در این مراجعه با تقسیم معیارهای گزینش نیروی انسانی به سه ملاک سازمانی، اخلاقی و اعتقادی، تبیین معیارهای اخلاقی و اعتقادی از دیدگاه ایشان انجام شده و از بررسی کامل معیار سازمانی به دلیل جزئی و موردی بودن آن خودداری شده است. آنچه معیارهای مطرح شده در کلمات مولا علی را از معیارهای مطرح در مدیریت غربی متمایز می سازد، شیوة نگاه ایشان به انسان، جهان و دنیای پس از این جهان است. لذا معیارهای مورد توجه در دیدگاه ایشان معیارهایی هستند که بر همة این ابعاد نظر دارند و در پی آن زمینة تحقق کارآیی و اثربخشی سازمان را نیز فراهم می کنند.