ابعاد و مولفه های فرماندهی راهبردی از دیدگاه امیرالمومنین، امام علی(ع)، با تمرکز بر نهج البلاغه

فرماندهی، حرفه ای تخصصی و ترکیبی از علم و هنر و تجربه است که علاوه بر مدیریت، جوهره اصلی آن را رهبری تشکیل داده و فکر، دل و جسم فرمانبران را تحت ولایت و هدایت خود قرار می دهد؛ نوعی اداره همه-جانبه است که در نیروهای مسلح، موجب کارایی و حرکت به جلو سازمان می گردد. قدرتی که از ایمان، معنویت، علم و تعقّل سرچشمه می گیرد؛ امانتی از جانب خداوند، مردم و نظام اسلامی برای ادای تکالیف سنگین جهت خدمت گذاری، هدایت و تربیت نیروهای تحت فرمان، اقامه ی حق و عدل، دفع باطل و ستم، مجاهدت و مبارزه ی مستمر است که با بصیرت و آمادگی، امانتدار برترین ارزش ها و آرمان های نظام بوده و درنظام اسلامی،رفتار علوی به عنوان الگوی فرماندهی، تجلّی اخلاص و صداقت،فداکاری و پاکدستی، کار خستگی ناپذیر و سعی در تعالی هرچه بیشتر علم و عمل در نیروهای مسلح می باشد. لذا این مطالعه با هدف ارائه الگوی فرماندهی نظامی درصدد پاسخ به این سوال است که«ابعاد و مولفه های فرماندهی نظامی بر اساس آموزه های نهج البلاغه کدامند؟» سطح مطالعه راهبردی و گردآوری داده ها، کتابخانه ای بوده که با تحلیل کیفی، تجزیه و تحلیل گردیده اند. نتائج تحقیق گویای آن است که فرماندهی امیرالمومنین(ع) در سطح راهبردی، دارای 15بُعد رهبری، هدایت، ارتباط، انگیزش، اقتدار، مدیریت، شایسته سالاری، سازماندهی، برنامه ریزی، هماهنگی، ارزیابی، کنترل، نظارت، پیگیری و تحکیم و تقویت است که از پیوند مولّفه های متشکل از مفاهیم و شاخص های برآمده از داده های نهج البلاغه به دست آمده اند. این ابعاد، که اصول راهبردی اداره امور می باشند، در برگیرنده 320مفهوم است که به روش مطالعه موردی-زمینه ای از سراسر نهج البلاغه استخراج گردیده اند.