شاخص ها و معیارهای تخصصی، ارزشی و مکتبی فرماندهان و مدیران در نهج‌البلاغه

مدیریت به شکل‌های مختلف و متفاوت در طول تاریخ وجود داشته و به‌صورت های گوناگون زمینه پایداری و دوام و قوام تمدن‌ها و حکومت‌ها را فراهم نموده است. با پیشرفت علم و افزایش آگاهی بشر در استفاده از امکانات و توانایی‌های خود، تاثیر مدیریت در پیشرفت بشر نیز فزونی یافت و همراه با آن، نظریه‌های مختلف و متفاوتی که از منظرهای گوناگون به انسان نگاه می‌کردند نیز ارائه گردید. ما نیز برای رسیدن به توسعه پایدار می‌بایست برای انتخاب فرماندهان و مدیران اصلح شاخص ها و معیارهایی داشته باشیم تا بر اساس آن معیارها سنجیده، ارزیابی و گزینش شوند. هدف از این پژوهش بررسی، شناسایی و ارائه بهترین شاخص ها و معیارهای سنجش و گزینش فرماندهان و مدیران از دیدگاه نهج‌البلاغه می‌باشد.این پژوهش به لحاظ روش تحقیق توصیفی و ماهیتاً کیفی و کاربردی است و تلاش گردید موارد مرتبط با موضوع از نهج‌البلاغه استخراج و با بهره‌گیری از روش تحلیلی- توصیفی در یک بررسی جامع معیارهای سنجش و ارزیابی فرماندهان و مدیران را کشف و مورد تجزیه‌وتحلیل قرار دهیم.معیارهای به‌دست‌آمده در این زمینه را می توان به سه دسته تخصصی، ارزشی و مکتبی دسته‌بندی‌ نمود. معیارهای تخصصی برای انجام موفقیت‌آمیز شغل لازم است، این معیارها معمولاً بین مدیریت اسلامی و مدیریت غربی مشترک است. معیارهایی نظیر علم و دانش، تجربه کاری، حسن تدبیر، شایستگی و کفایت، نظم و انضباط... معیارهای ارزشی شامل مجموعه‌ای از رفتارهای قابل‌قبول جوامع انسانی می‌باشد که در اکثر جوامع ممکن است قابل‌قبول باشد و به نام ارزش‌های جهانی نیز شناخته می‌شوند؛ مانند سخاوت، تواضع و فروتنی، تسلط برخشم، عدالت و انصاف، گشاده‌رویی، امانت داری، رفق و مدارا و ... معیارهای مکتبی ریشه در مکتب اسلام و نگاه اسلام به انسان به‌عنوان خلیفه‌الله ‌دارد. ازجمله این معیارها تقوای فردی و سیاسی، توکل بر خدا، قیام به وظیفه، حق گرایی، خیرخواهی، داشتن آرمان و... می باشد.