بررسی کارکرد و وظایف مدیریت اسلامی در نهج البلاغه و آموزه های دینی

امروزه مدیریت به عنوان علم و هنر قلمداد می شود که برای رسیدن به بیشترین عملکرد و کارایی و استفاده مناسب و بجا از منابع محدود مادی و انسانی سعی می کند اهداف و آرمان های سازمان را ارتقا بخشد. اهمیت مدیریت تا حدی است که در کنار انقلاب های کشاورزی، شهری و صنعتی، از انقلاب مدیریتی هم به عنوان یکی از نقاط عطف تاریخ یاد می کنند. برنامه مندی، هدفمندی، زمان مندی، انتظام بندی، مانیتورینگ (کنترل) و فیدبک، مولفه های اصلی مدیریت را تشکیل می دهند. بستر سازی و افزایش ظرفیت نیروی انسانی به عنوان موتور محرکه سازمان ها از نشانه های اصلی مدیران خلاق می باشد. هدف تحقیق حاضر بررسی ویژگی ها و وظایف در روایات اسلامی به ویژه در نهج البلاغه است. روش تحقیق، توصیفی – تحلیلی است که بر اساس رویکرد کیفی و تحیلی محتوا انجام پذیرفته است. مدیریت اسلامی، شیوه به‌کارگیری منابع انسانی و مادی، برگرفته از آموزه‌های اسلامی برای نیل به اهداف متاثر از نظام مقدس اسلام می‌باشد. از روایات متعدد، این چنین برداشت می شود که برای سعادت جامعه و جلوگیری از هرج و مرج که باعث نابودی جامعه مسلمین می شود و برای ایجاد مدینه فاضله و سعادت بشری وجود مدیر مدبر لازم و ضروری است. امام علی (ع) خصایص حاکم (مدیر) اسلامی را در مدیریت، عالم و مقدر بودن مدیر، توجه به تفاوت طبقاتی و رعایت اخلاق اجتماعی، معنویات، انتقادپذیربودن و قاطعیت بیان نموده است. همچنین فرموده است که مدیر (حاکم) نباید بخیل، جاهل، حریص، رشوه خوار و تعطیل کننده سنت رسول اکرم باشد.