شاخص‌های فرماندهی و مدیریت از منظر امیرالمومنین امام علی (علیه‌السلام)

فرماندهی و مدیریت به معنای رشد و ارشاد و هدایت انسان‌هاست. درک صحیح اندیشه‌های فرماندهی، مدیریتی و رهبری نظامی امام علی (ع) یکی از اولویت‌های اساسی در فرماندهی نیروهای مسلح کشور محسوب می‌شود و اشاعه و سخن گفتن از افکار و اندیشه‌های نظامی امام علی (ع) در افزایش سطح ایمان و آگاهی، بصیرت و دشمن شناسی آحاد مردم، نقش اساسی بر عهده دارد و باعث تحکیم و توسعه‌ی اقتدار نظامی و استقامت در دفاع از ارزش‌های اصیل اسلامی می‌گردد و به عنوان یک نیاز مبرم، همواره مد نظر فرماندهان و صاحب نظران عرصه دفاع قرار دارد. در این مقاله تلاش شده است با مطالعه نامه‌ها، خطبه‌ها و حکمت‌های آن حضرت در نهج البلاغه، کتب و مقالات مربوطه اصول حاکم فرماندهی نیروهای نظامی، اخلاق و رفتار یک فرمانده مورد بررسی قرار گیرد. با توجه به یافته‌های این پژوهش فرماندهی نظامی حضرت علی (ع) مبتنی بر مبانی اعتقادی و تکلیف محور است که در مورد زیردستان، مردم، نزدیکان و دشمنان با راهبردهای مناسب هدایت دلسوزانه، مراعات برادرانه، مراقبت سختگیرانه و مبارزه جوانمردانه به‌کار می‌رود. اجرای این روش، که به نام سبک فرماندهی و رهبری حکیمانه نامگذاری شده است به کسب موفقیت در ماموریت و رشد انسان‌ها و هم چنین رضایت خداوند منجر می‌شود.