جهت گیری های ارتباطی رهبران در برابر زیردستان بر اساس عهدنامه مالک اشتر

اندیشمندان تاکید دارند و مطالعات متعدد نیز نشان داده است که حکومت ها برای برقراری تعامل بین عناصر سازندۀ هر ساختار سیاسی-که قانون،مقامات و مردم را شامل می شود-نیازمند و موظف به تهیه و تنظیم خطمشی های ارتباطی اند.در این راستا،بررسی فرمان حضرت امام علی (ع)به مالک اشتر،با روش تحقیق اسنادی و در چهارچوب زبان و ادبیات علوم ارتباطات اجتماعی،بیانگر این مهم است که آن حضرت(ع)،به نوعی تاکید دارند که هیچ حکومتی نمی تواند بدون ارتباط با شهروندان خود عمل کند و باید بین حکومت (حاکم،نهادها و دستگاه های حکومتی) با مردم و برعکس،جریان مداوم اطلاعات،دستور العمل ها،عقاید و... برقرار باشد.در این حوزه می توان در بخش هایی از محتوای عهدنامۀ مالک اشتر، رهیافت هایی برای تمامی جوامع بشری مشاهده کرد، از جمله: توجه و احترام یکسان به تمامی شهروندان،مشخص کردن گروه های اجتماعی که شهروندان به آنها تعلق دارند و فراهم سازی امکان تعامل بین حکومت با قشرهای مختلف جامعه، فراهم کردن فرصت هایی برای برقراری ارتباط مستقیم،مباحثه و گفت وگوی عموم شهروندان با بالاترین مقامات حکومتی، فراهم کردن زمینه های برای دسترسی گروه های اجتماعی ضعیف تر به مراکز قدرت و نیز انتقال نیازهای آنان به حکومت، بدون آنکه این طبقه از شهروندان در بیان تقاضاها و انتظارات خود پیش قدم باشند،و فراهم کردن فرصت های متنوع ارتباطی برای بیان انتقادها و ارائۀ نظرات شهروندان و یا گروه های اجتماعی به مقامات حکومتی.