کانه‌زایی آهن در منطقه زرنان، شرق زنجان

منطقه زرنان در پهنه ساختاری البرز غربی –آذربایجان و در زیرپهنه طارم واقع می‌باشد. در این منطقه کانه‌زایی آهن در سنگ‌های میزبان آذرین اتفاق افتاده است. هدف از این مطالعه شناسایی بافت و ساخت ماده معدنی و باطله، کانه‌‎ها و سنگ‎های میزبان و تعیین تیپ کانسار آهن مورد مطالعه است. در این راستا ضمن انجام بازدید میدانی از ماده معدنی، کانی‌های باطله‌ و سنگ‌های آذرین میزبان کانه‌زایی نمونه‌برداری گردید. متعاقباً از نمونه‌های برداشت شده مقاطع نازک و نازک صیقلی تهیه و مطالعه شدند. سنگ‌های آذرین منطقه زرنان از واحدهای توفی متنوع، آندزیت، بازالت و کوارتز مونزودیوریت تشکیل شده‌اند. این سنگ‌ها میزبان کانه‌زایی آهن مورد مطالعه بوده و تا حدودی متحمل دگرسانی گردیده‌اند. دگرسانی‎های مشاهده شده بیشتر در ارتباط با سیالات آزاد شده از توده‌ گرانیتوییدی هستند. از دگرسانی‌های موجود در منطقه می‌توان به دگرسانی‌های سیلیسی، کربناتی، سریسیتی و پروپیلیتی اشاره نمود. ژئومتری ماده معدنی در کانه‌زایی آهن زرنان به صورت رگه‌-رگچه‌ای و عدسی‌شکل می‌باشد. بر اساس مطالعات کانه‌نگاری، مگنتیت کانه اصلی ماده معدنی بوده که با مقادیری پیریت و کالکوپیریت همراه است. علاوه بر کانه‌های اولیه اشاره شده کانه‌های ثانویه گوتیت، لیمونیت، هماتیت، مالاکیت و آزوریت نیز وجود دارند که محصولات فرایندهای هوازدگی و سوپرژن هستند. کانی‌های باطله در این رخداد معدنی شامل آپاتیت، کوارتز، پیروکسن، اکتینولیت، کلریت و اپیدوت هستند. بر اساس کانی‌شناسی ماده معدنی (عمدتاً مگنتیت) و مواد باطله (معمولاً آپاتیت)، ژئومتری ماده معدنی (رگه-رگچه‌ای و عدسی‌شکل) و بافت‌های ماده معدنی (رگه-رگچه‌ای، توده‌ای، نواری و برشی) کانه‌زایی آهن زرنان از نوع کانه‌زایی آهن کایرونا می‌باشد.

iron mineralization in zarnan area east of zanjan

zarnan area is located in west alborz-azarbayejan structural zone and tarom subzone. in the area iron mineralization has occurred in the igneous rocks. the aim of this study is to recognize texture and structure of the ore and gangue minerals, host rocks and to determine the type of the study mineralization. therefore, during the field work samples were taken from the ore and gangue minerals as well as the host rocks. subsequently thin and thin-polish sections were prepared from the collected samples. the exposed rocks in the area are various tuff units, andesite, basalt and quartz monzodiorite which are the host rocks and they are somewhat altered. alteration is partly due to the hydrothermal fluids released by the granitoid intrusion. the observed alterations are silicification, carbonitization, sericitization and propylitization. the geometry of the iron ore deposit in zarnan area is as vein-veinlet and lense like. according to the mineralographic studies magnetite is the main ore mineral which is accompanied with some amount of pyrite and chalcopyrite. besides the mentioned primary minerals secondary minerals such as geothite, limonite, hematite, malachite and azurite are present as the products of weathering and supergene processes. the gangue minerals in zarnan iron mineraliztion are apatite, quartz, pyroxene, actinolite, chlorite and epidote. according to the mineralogy of the ore minerals (mainly magnetite) and the gangue mineral (usually apatite), geometry of the ore body (vein-veinlet and lense like) and the textures observed in the ore body (vein-veinlet, massive, banded and brecciated) the study iron mineralization resemble the kiruna type iron ores.