سواحل مکران، دارایی ژئوپلیتیکی ایران: واکاوی نقش بندر چابهار در پیشبرد ایران به سمت جایگاه «قدرت بندری منطقه‌ای»

ژئوپلیتیک بنادر، در همتنیدگی سه گانه اقتصاد، سرزمین و جغرافیا را در خطوط ارتباطی دریایی شکل می دهند. کدهای ژئوپلیتیکی بندری، رابطه مندی کدهای سرزمینی را در سیاست‌های اقتصادی و اقتصاد سیاسی جهانی برقرار می کند. قدرت بندری، قدرتی است که هم بازیگر اصلی در دریاها، به ویژه حمل‌ونقل دریایی ‌است و هم به خشکی اوراسیا که پیشتر نفوذناپذیر تلقی می‌شد، به واسطه بنادر دسترسی و نفوذ دارد. بندر چابهار ایران، به دلیل موقعیت اقیانوسی،‌ هات اسپات ژئوپلیتیکی قدرت‌های نوظهور، از جمله چین و هند برای رسیدن به دژ اوراسیا محسوب می‌شود. قدرت‌های بندری نوظهور، هر کدام سعی دارند با هژمونی بر این بندر، توازن قدرت در سطح منطقه ای و جهانی را به سود خود دگرگون سازند. هدف مقاله حاضر بررسی نقش ژئوپلیتیکی بندر چابهار در ارتقا ایران به جایگاه قدرت بندری منطقه ای بر مبنای نظریه ژئوپلیتیکی قدرت بندری است. روش جمع آوری داده‌ها در پژوهش حاضر، اسنادی و کتابخانه‌ای است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد که اهمیت بندر چابهار در کنار بندر گوادر پاکستان، استراتژی های ژئوپلیتیکی قدرت های نوظهور را برای هژمونی بر بنادر خطوط ساحلی اقیانوس هند شکل داده است. ایران، باید بندر چابهار را به عنوان یک کد ژئوپلیتیکی مرکزی در کانون سیاست‌های خارجی خود قرار دهد تا بتواند به قدرت بندری منطقه ای تبدیل شود.