واکاوی عملکرد شتابدهنده ها در زیست بوم نوآوری ایران؛ شواهدی از یک پیمایش

توسعه اقتصاد دانش بنیان در غیاب یک زیست بوم نوآوری که بستر و زمینه رشد و توسعه فعالیت ها و کسب و کارهای فناورانه و نوآورانه را مهیا سازد، غیرممکن به نظر می رسد. یکی از بازیگران کلیدی زیست بوم نوآوری و کارآفرینی که طی سال های اخیر مورد توجه قرار گرفته اند، شتابدهنده ها هستند. در کنار ایجاد پارک های علم و فناوری و مراکز رشد و نوآوری، شتابدهنده ها یکی از مهمترین عوامل شکل گیری و توسعه استارتاپ ها هستند که نقش مهمی در موفقیت یا عدم موفقیت آن ها بازی می کنند. شتابدهنده ها با سرعت زیادی در زیست بوم نوآوری ایران شکل گرفته و توسعه یافته اند، لذا با گذشت بیش از یک دهه از فعالیت این بازیگران، لازم است تا عملکرد آن ها در زیست بوم نوآوری مورد ارزیابی قرار گرفته و آسیب شناسی دقیقی در این زمینه انجام پذیرد. در همین راستا، در این مقاله ضمن شناسایی ابعاد و شاخص های ارزیابی در چهار مولفه اصلی دروندادها، فعالیت ها، بروندادها و پیامدها و دو دسته عوامل محیطی سخت و عوامل محیطی نرم، از طریق توزیع پرشسنامه بین 29 شتابدهنده و تحلیل آماری توصیفی، به ارزیابی عملکرد و وضعیت شتابدهنده ها پرداخته و بر این اساس راهکارهای سیاستی و مدیریتی جهت بهبود وضعیت و عملکرد آنها ارائه می شود. یافته های این پژوهش نشان می دهد با وجود عملکرد نسبتاً مناسب شتابدهنده ها در برخی شاخص های مولفه های اصلی، آن ها در عوامل محیطی از شرایط مطلوبی برخوردار نیستند.