ترسیم نقشه فضای فناوری ایران با استفاده از داده های ثبت اختراع: رویکرد پیچیدگی اقتصادی

در این پژوهش سعی شده تا با استفاده از داده های مربوط به ثبت اختراعات صورت گرفته در کشور، تصویری از وضعیت میزان پیچیدگی فناوری اختراعات ثبت شده به تفکیک استانهای کشور ارائه دهیم. به همین منظور با بکارگیری داده های مربوط به 70 کشور در حدود 600 کد اختراع در طبقه بندی چهار رقمی ipc در بازه زمانی 2019 تا 2022، نقشه فضای فناوری ترسیم و سپس وضعیت هر کدام از استانهای کشور در بازه زمانی 1397 تا 1401 در این نقشه ترسیم و مورد بحث و بررسی قرار گرفت. نتایج مربوط به نقشه فضای فناوری کشور مبین وجود طیف وسیعی از استان‌های با تنوع فراوان و یا تنوع کم را شامل می‌شود برای مثال استان‌های تهران، اصفهان، خراسان رضوی، آذربایجان شرقی و فارس دارای نقشه فضای فناوری متنوع هستند که این موضوع می‌تواند نشان دهنده ظرفیت بالای این استان‌ها برای توسعه قابلیت‌های فناورانه متنوع در حیطه‌های ثبت اختراع شده باشد. این در حالی است که استان‌هایی همچون کهگیلویه و بویراحمد، چهارمحال بختیاری و یا سیستان و بلوچستان در کشور وجود دارند که به جای تنوع از تمرکز بیشتری در خصوص اختراعات ثبت شده نسبت به سایر استانهای کشور برخوردار هستند و لذا نقشه فضای فناوری آنها مبین قابلیت‌های متمرکز این استانها در راستای توسعه فناورانه آنها با نگاه ثبت اختراع است. نتایج موید آن است که استفاده از تحلیل سطح پیچیدگی فناوری، پیامدهای سیاستگذاری اقتصادی دقیق‌تری مبتنی بر ظرفیت‌های استانی خواهد داشت.