مقاله مروری: دوراهی های نظام آموزشی (تربیت شهروند ملی و تربیت شهروند جهانی)

هدف از انجام این مقاله، شناسایی دوراهی های نظام آموزشی در دو حیطه تربیت شهروند ملی و تربیت شهروند جهانی می باشد که ابتدا مفهوم و تعریف شهروند ملی و جهانی، اهمیت و ضرورت آن، اصول، اهداف، الگوها و استراتژی های تربیت شهروند ملی و جهانی مورد بحث قرار گرفت و در پایان نیز به نتایج پژوهش های انجام شده درباره تربیت شهروند ملی و جهانی اشاره گردید. به طورکلی می توان بیان کرد که تربیت شهروند ملی و جهانی یک آموزش اساسی و ضروری است که باید در طول زندگی افراد و به صورت یادگیری مشارکتی انجام گیرد و در آموزش آن به اصول دموکراسی و آموزش های چندفرهنگی و تکثرگرا توجه شود. همچنین در جهت ارتقای تربیت شهروند ملی و جهانی باید در حیطه های شناختی (دانش و فهم)، حیطه عاطفی (ارزش‌ها و گرایش‌ها) و حیطه روانی- حرکتی (مهارت ها) به صورت اساسی و چندجانبه برنامه ریزی صورت گیرد. نتایج نشان می‌دهد که گروه‌های قابل توجهی از نوجوانان و جوانان دچار ضعف‌های اساسی در حوزه تربیت شهروند ملی و تربیت شهروند جهانی هستند که در چنین وضعیتی، آموزش حقوق و مسئولیت‌های محلی، ملی و جهانی در جوانب گوناگون شهروندی در برنامه‌های درسی، فعالیت‌های کلاس، آموزش رفتار مبتنی بر تفکر درست، مسئولیت‌پذیری و تصمیم‌گیری اندیشمندانه ضرورت و جایگاه والایی دارد.