راهبردهای سیاستی برای ورود به عصر پساتوده‌گرایی در آموزش عالی ایران: مطالعه‌ای تطبیقی

مطالبات برابری‌خواهانه‌ی پس از جنگ جهانی دوم، در کنار نیاز فزاینده به نیروی کار سبب شد تا عصر جدیدی از تحولات آموزشی در قالب توده‌ای شدن آن، از اروپا آغاز شده و به سراسر جهان سرایت کند. روند افزایشی آموزش عالی کمتر از دو دهه است که پس از اجرایی شدن سیاست‌های گسترش کمی به چالشی جدی در ابعاد مختلف در ایران نیز بدل شده است. به طوری که چالش‌های پیش آمده پیرامون این سیاست که با هدف عدالت آموزشی و بهبود فرصت دسترسی برای همگان آغاز شده بود، سیاست‌گذاران را به سمت راه‌هایی برای عبور از آن هدایت کرده است. در این میان استفاده از تجربیات کشورها می‌تواند چراغی روشن در مسیر یافتن راهبردهای بهینه برای نظام آموزش عالی ایران باشد. به همین منظور پژوهشگر با بررسی تجربه‌های کشورهای منتخب در عصر توده‌ای شدن و عبور از چالش‌های آن، در پژوهشی تطبیقی به دنبال یافتن راهبردهای سیاستی برای نظام آموزش عالی ایران بوده است. کشورهای آمریکا، استرالیا، چین و انگلستان با توجه به موفقیت در عبور از این دوره، استفاده از راهکارهای متنوع و همچنین تفاوت‌های نظام آموزش عالی به عنوان کشورهای هدف در این مطالعه برگزیده شده‌اند. واکاوی آن‌چه در عصر توده‌گرایی در این کشورها اتفاق افتاده، در کنار بررسی معضلات مشترکی که کشورها در این عصر تجربه کرده‌اند، نشان می‌دهد نظام آموزش عالی ایران باید بر محورهای حفظ حق دسترسی و فرصت برابر آموزشی، درک تفاوت موسسات و نهادهای آموزش عالی، استقرار نظام کیفیت و رتبه‌بندی، ضرورت درک استقلال دانشگاهی و آزادی علمی استوار شود تا بتواند چالش‌های پدید آمده از گسترش کمی آموزش عالی را مدیریت نموده و در عین حال بر حق دسترسی افراد به آموزش عالی پایبند بماند و بتواند به عصر پساتوده‌گرایی در آموزش عالی و الزامات آن وارد شود.