پدافند غیر عامل و نحوه طراحی فضاهای آموزشی

پدافند غیر عامل عبارت است از مجموعه اقدامات غیر مسلحانهای که به کارگیری آن‌ها موجب افزایش بازدارندگی، کاهش آسیبپذیری، ارتقا پایداری ملی، تداوم فعالیتهای ضروری و تسهیل مدیریت بحران در برابر تهدیدات و اقدامات نظامی دشمن می‌گردد. به طور قطع امروز و در شرایطی که کشورمان با بالاترین سطح تهدیدات خارجی مواجه است، تمهیدات دفاعی در بعد طراحی معماری و طراحی شهری بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد. بدین منظور لازم است پس از هر مرحله ارزیابی خطر، امکانات معماری و طراحی شهری برای پدافند غیر عامل شناسایی شود. معماری و شهرسازی به عنوان بستر اصلی اجرای روش‌های پدافند غیرعامل نقش اساسی دارند. فلذا طراحی هوش‌مندانه فرم ساختمان، محوطه، دسترسی ها، معابر، نحوه قرارگیری بناها، فضاهای باز و ... در کاهش آثار مخرب حوادث طبیعی و غیر طبیعی به نحو غیرقابل انکاری سرنوشت‌ساز است. همچنین پدافند غیرعامل در حوادث طبیعی مانند سیل، زلزله و ... می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد. فضاهای آموزشی یکی از فضاهای عمومی و از جمله کاربری‌های استراتژیک شهری می‌باشد. آن‌چه در طراحی فضاها و خصوصا در کاربری آموزشی باید مورد توجه قرار گیرد، ایمنی و کاهش خطرات و تلفات خصوصا در زمان بروز حادثه و به خصوص بلایای طبیعی است. در این مقاله به بررسی مقوله پدافند غیر عامل با توجه به نیازهای محیط آموزشی و معرفی معیارهایی پرداخته که ضمن جوابگویی نیازهای کاربری آموزشی و توجه به فضاهای باز در این کاربری، پاسخ‌گوی تمهیدات و ملاحظات مورد نیاز در کاهش خسارات و افزایش ایمنی کاربران در زمان بروز حوادث باشد. با توجه به نظری بودن موضوع پژوهش، روش تحقیق به صورت اسنادی و بررسی متون بوده و عمده ترین منابع مورد استفاده کتاب‌ها و مجلات تخصصی، طرحهای پژوهشی مرتبط و استفاده از شبکه جهانی اطﻼعرسانی می‌باشد.