نگاهی به موضوع بهره وری آب در قوانین برنامه های توسعه جمهوری اسلامی ایران

برنامه‌های توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، به مجموعه برنامه‌های میان مدتی گفته می‌شود که به صورت 5 ساله و توسط دولت وقت تنظیم می‌شود و به تصویب مجلس شورای اسلامی می‌رسد. با توجه به رشد جمعیت در کشور و محدود بودن امکانات و منابع، اهمیت توجه به موضوع بهره وری ارتقاع یافته است. با توجه به این که آب یکی از کلیدی ترین منابع و ارکان بهبود زندگی بشر در طول تاریخ بوده و همواره نقشی اساسی در تمدن سازی داشته است، کارایی و اثربخشی در استفاده از این ماده زندگی بخش، حیاتی است. جایگاه آب در زندگی انسان و تاثیر مستقیم آن بر پیشرفت باعث شده تا در این پژوهش جایگاه بهره وری آب در برنامه های توسعه جمهوری اسلامی ایران مورد بررسی قرار گیرد. با توجه به بررسی های صورت گرفته، مشخص شده که در برنامه های اول و دوم توسعه نگاه دولت های وقت کاملاً معطوف به بهره برداری است و تقریباً فهمی در مورد استفاده صحیح از منابع و تولید بیشترین محصولات با کیفیت یا همان بهره وری وجود ندارد، البته در برنامه دوم با توجه به بند6 تبصره 11 صرفاً در بخش کشاورزی به بهبود راندمان آبیاری اشاره شده است. به تدریج یعنی از برنامه سوم توسعه واژه بهره وری وارد ادبیات برنامه ها شده اما به نظر می رسد در قالب واژه می ماند و خیلی کلی و مبهم به مسائل مربوط به آن پرداخته می شود. تعاریف نا مشخص از روش های استفاده بهینه از منابع آب و عدم توجه به خروجی ها، نشان می دهد که برنامه های سوم، چهارم، پنجم و ششم حتی با ذکر واژه بهره وری کاملاً فاقد نگاه صحیح در زمینه بهره وری می باشند.