تبادل آب مجازی به‌منظور بهره‌وری انرژی در مصرف آب(مطالعه موردی: دشت ارومیه)

آب مجازی نهفته در محصولات کشاورزی به‌عنوان جزئی مهم از مدیریت منابع آب در سطح جهانی و نیز در سطح منطقه‌ای و به‌ویژه در نواحی کم آب مطرح است لذا مدیریت صحیح آب و در نظر گرفتن مقادیر آب مجازی در کشور ضروری به نظر می‌رسد ولی تابه‌حال توجه بیشتر کارشناسان بر تجارت بین‌المللی آب مجازی معطوف بوده است درحالی‌که بخش اعظم تجارت آب مجازی در داخل کشور و به‌صورت بین استانی انجام می‌شود. بیش از 90% مصرف منابع آب کشور ایران به بخش کشاورزی اختصاص دارد. در این پژوهش حجم آب مجازی مبادلاتی محصولات عمده کشاورزی دشت ارومیه موردبررسی قرار گرفت. الگوی عمل در این تحقیق بدین‌صورت است که آب مجازی محصولات بر مبنای آب مجازی انرژی محاسبه شد. بررسی آمار و اطلاعات مربوط به دوره آماری 96-95 و 97-96 می باشد. در این پژوهش، 13 محصول باغی عمده بررسی شد. این محصولات در چهار گروه دانه‌دار، هسته‌دار، دانه‌ریز و میوه‌های خشک دسته‌بندی شدند، همچنین 11 محصول زراعی منطقه نیز و در پنج گروه غلات، حبوبات، سبزیجات، محصولات صنعتی و علوفه دسته‌بندی شدند، علت اساسی در انتخاب این محصولات، نقش انکارناپذیر و استراتژیک آن‌ها در منطقه و همچنین سطح زیر کشت بالا و نقش اساسی آن‌ها در صادرات و واردات کشور است. در این مطالعه جو در بهره‌وری انرژی با 96/6 در جایگاه نخست فرار دارند. محاسبه نیاز آبی گیاهان نشان داد که محصولاتی وجود دارند که نیاز آبی بالایی دارند، اما به سبب عملکرد بالای تولیدشان، تقاضای ویژه آب کمتری داشته باشند به‌طوری‌که توت‌فرنگی با 8 مترمکعب بر کیلوکالری در آب مجازی بر اساس معیار انرژی در دشت ارومیه در رتبه‌های اول می‌باشند. به‌منظور افزایش کارایی مصرف آب بهتر است محصولاتی با بهره‌وری آب بیشتر کاشته شوند و بدین ترتیب آب برای تولیدات دارای ارزش اقتصادی بالاتر به ازای واحد آب مصرفی و نیز سایر مصارف ضروری داخلی، ذخیره گردد.

virtual water exchange to energy improve water consumption (case study: urmia plain)

virtual water embedded in agricultural products is an important component of water resources management globally and regionally and especially in low-water areas. therefore, proper water management and consideration of virtual water quantities in the country are essential, but more attention is still needed. experts have focused on international virtual water trade, while much of the virtual water trade is done domestically and internationally. more than 90% of iran's water resources are consumed by agriculture. in this research, the volume of virtual water exchanges of major agricultural products of urmia plain was investigated. the pattern of action in this study is that the virtual water of the products was calculated based on the energy virtual water. check the statistics and information for the statistical period 95-96 and 96-97. in this study, 13 major horticultural crops were investigated. these products were classified into four groups of grain, kernel, seed and dried fruits, as well as 11 crops in the region and were grouped into five groups of cereals, legumes, vegetables, industrial crops and fodder. they are high in the region as well as high cultivation levels and play a key role in export and import of the country. in this study, the atmosphere in energy efficiency with 6.96 in the first place escapes. calculating the water requirement of plants showed that there are crops that have high water requirement but because of their high yield, they have lower demand for water so that strawberries with 8 m3 kcal in virtual water are ranked first on the energy benchmark in the urmia plain. in order to increase water use efficiency, it is advisable to plant more water-efficient crops and thus store water for higher economic value crops per unit of water consumed as well as other essential domestic uses.