بررسی تاثیر تغییر اقلیم بر تبخیر- تعرق مرجع و محاسبه آن با استفاده از نرم افزار eto calculator (مطالعه موردی: ایستگاه ارومیه)

تبخیر- تعرق گیاه مرجع (eto)، یکی از پارامترهای کلیدی در مطالعات هیدرولوژی، منابع آب و هم چنین مدیریت و برنامه ریزی آبیاری می باشد. برای برآورد eto، روش فائو- پنمن- مانتیث به عنوان یک روش استاندارد جهانی، توسعه داده شده است. در همین راستا، فائو در سال 2009 نرم افزار eto calculator را برای محاسبه eto ارائه نمود. در پژوهش حاضر از پارامترهای روزانه حداکثر و حداقل درجه حرارت، رطوبت نسبی، سرعت متوسط باد و ساعت آفتابی در دوره آماری 51 ساله (1347-1397) استفاده گردید. هم چنین با استفاده از نرم افزار eto calculator، eto روزانه طی دوره آماری 51 ساله برای شش ماه اول سال (دوره کشت و کار) برای ایستگاه سینوپتیک شهرستان ارومیه محاسبه گردید و با میانگین متحرک دوره های 30 ساله مقایسه شد. در نهایت، نتایج به دست آمده با تغییر اقلیم مقایسه و ملاحظه گردید که افزایش پارامترهای درجه حرارت، سرعت متوسط باد و ساعت آفتابی و هم چنین کاهش رطوبت نسبی در سال های اخیر باعث افزایش میزان تبخیر و تعرق در گیاه و افزایش تنش آبی گیاه می شود.

assessment of climate change effect on reference evapotranspiration and its calculation using eto calculator software (case study: urmia station)

reference evapotranspiration (eto) is one of the key parameters in hydrological studies, water resources and as well as irrigation management and scheduling. for the eto estimation, the fao-penman-monteith method as a universal standard method has been developed. in this regard, fao in 2009 introduced eto calculator software to calculate eto. in this study, daily parameters of maximum and minimum temperature, relative humidity, average wind speed and sunshine were used in the 51-year statistical period (1968-2018). also, using eto calculator software, daily eto was calculated over the 51 year statistical period for the first six months of the year (cultivation period) for the urmia synoptic station and compared with the moving average of 30 year periods. finally, the results were compared with climate change and it was observed that increasing temperature parameters, average wind speed and sunshine and as well as decreasing relative humidity in recent years cause of increased the rate of evapotranspiration in the plant and crop water stress.