بررسی اثر کاهش مصارف آب در بخش کشاورزی حوضه آبریز زرینه رود بر جریانات ورودی دریاچه ارومیه با استفاده از مدل weap

با توجه به کاهش تامین نیاز زیست‌محیطی دریاچه و نگرانی های بوجود آمده، کارگروه ملی و ستاد احیای دریاچه ارومیه برنامه های 26 گانه ای را به منظور تامین حقابه دریاچه ارومیه و احیای آن مصوب و به اجرا گذاشت و تلاش های ارزشمندی توسط دست اندرکاران علمی و اجرایی ستاد احیای دریاچه ارومیه بعمل آمد. کاهش 40 درصدی مصارف کشاورزی طی 5 سال در حوضه آبریز دریاچه ارومیه، یکی از مصوبات کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه می باشد. در پژوهش حاضر مدل سازی شرایط حوضه رودخانه زرینه رود توام با برنامه ریزی منابع آب و اعمال سناریوهای مدیریتی کاهش مصرف آب با استفاده از مدلweap و میزان جریانات ورودی به دریاچه ارومیه انجام شده است و تحلیل خروجی های مدل در دستیابی به تعادل منابع و مصارف حوضه و تامین نیاز زیست محیطی دریاچه ارومیه از این رودخانه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. برای اجرای مدل داده های ورودی سال آبی 75-1374 به عنوان سال پایه و داده های سال های 76-1375 تا 96-1395 به عنوان سناریوی پایه در نظر گرفته شده اند و نتایج اعمال تغییر مصارف (کاهش 8 درصد مصارف کشاورزی سالانه در طول 5 سال آبی، در مجموع 40 درصد) را در دوره سناریوی پایه شامل سناریو های کاهش 16، 24، 32 و 40 درصدی مصارف کشاورزی بررسی شده اند. بر اساس نتایج بدست آمده با کاهش مصارف کشاورزی در شبکه آبیاری زرینه رود، اثر قابل توجهی در افزایش تامین نیاز زیست‌محیطی دریاچه ارومیه ایجاد نشده است که دلایل آن در تامین بیشتر برای مصارف دیگر، کاهش آب های برگشتی از مصارف، تغذیه‌گرائی آبخوان ها از جریان سطحی بحث و بررسی شده اند.

investigating effect of water consumption reduction on agriculture in zarrineh rood basin on urmia lake inlet flows using weap model

the current situation of the urmia lake basin has been the result of several decades of unsustainable development and water withdrawal of renewable water resources. regarding the sever decline in water level of lake urmia and decreasing its environmental flow, the urmia lake restoration national committee approved and implemented 26 programs to supply the environmental flow of the lake urmia and its restoration. in this road map, a 40% reduction in agricultural consumption over a five-year period in the urmia lake basin has been approved. in this study, the modeling of the zarinehrood river basin is performed with water resources planning and applying management reduction scenarios using weap model. in addition the outputs of the model in achieving the balance of resources and consumption and supplying the environmental flow of urmia lake has been analyzed from this river. for this purpose, in weap model, the input data for the year of 1995-96 is considered as the base year, and the data for the years 1996-1997 to 2016-17 are considered as the baseline scenario and the results of the change in consumption (the 8 % of annual agricultural demand during the 5 years, totally 40%) has been studied in the baseline scenario including 16, 24, 32 and 40% reduction scenarios. based on the obtained results, the annual decreasing in agricultural demand in zarinehrood irrigation networks has not had a significant effect on increasing the environmental flow of urmia lake and the reasons of increase the percentage of demand met for other sectors, reduced water returns from consumption, recharge aquifers from the surface flow have been discussed.