تخمین روند دراز مدت ذخیره آب زیرزمینی با استفاده از داده های دبی رودخانه (مطالعه موردی: حوضه صوفی چای)

پایش روند تغییرات ذخیره منابع آب زیرزمینی، از جمله موارد مهم در مباحث مدیریت و برنامه ریزی مسایل مرتبط با آب می باشد. در محاسبه روند ذخیره آبخوان ها، تعیین زمان زهکشی حوضه (k) از اهمیت بالایی برخوردار است که در این تحقیق با استفاده از دو روش حداقل دبی جریان سالانه و حداقل میانگین متحرک هفت روزه سالانه، مقادیر k برای حوضه صوفی چای واقع در استان آذربایجان شرقی تعیین گردید. نتایج حاصل از دو روش تقریبا یکسان بود. با استفاده از داده های سطح تراز پیزومتریک، ذخیره دینامیک آبخوان صوفی چای محاسبه و با نتایج حاصل از روش حداقل دبی جریان مقایسه گردید. روش مورد استفاده در این پژوهش، در 92 درصد موارد از دوره آماری مورد نظر، روند ذخیره درازمدت آبخوان را نمود. نتایج حاصل از معیارهای ارزیابی مجذور میانگین مربعات خطا (rmse)، میانگین قدرمطلق خطا (mae) و ضریب همبستگی (r) نشان داد که این روش به منظور تحلیل روند تغییرات درازمدت آب زیرزمینی مناسب می باشد. نتایج ذخیره سازی آب زیرزمینی در حوضه صوفی چای حاکی از روند کاهشی در دوره ی 1392-1380 بوده است.

estimating long-term groundwater storage trends using river streamflow record (case study: sufi chai basin)

monitoring groundwater storage changes is an important issue in water management and water related planning. to calculate the long-term groundwater storage trends, estimating the drainage timescale of the river basin is very important. to estimate drainage timescale (k) value, two methods are used: annual lowest stream flow and the minimum annual seven-day moving average. the result of the two applied methods are almost identical. dynamic storage of sufi chai aquifer was calculated by piezometric level data and it’s compared with the results of the lowest streamflow method. the used methods hold true for 92 percent of the statistical period and they have well predicted the process. the results of root mean square error (rmse), and mean absolute error (mae) and the correlation coefficient (r) show that, this method is suitable for analyzing long-term groundwater storage trends. the result of groundwater storage in the sufi chai basin manifest a decreasing trend in the 1380-1392 period.