ماندابی اراضی شالیزاری: چالشی اساسی در توسعه کشت کلزا در استان مازندران

در دهه های اخیر، کشت کلزا به عنوان محصول زمستانه در اراضی شالیزاری استان مازندران مورد توجه قرار گرفت. مهمترین محدودیت کشت این محصول وجود شرایط غرقابی و ماندابی زمین در ماه های فصول پاییز و زمستان است که موجب کاهش رغبت کشاورزان می شود. در پژوهش حاضر، روند تغییرات سطح زیرکشت کلزا در اراضی خشکه زاری و شالیزاری این استان و امکان توسعه آن بررسی شد. بر اساس آمارهای موجود، ماندابی اساسی ترین عامل محدود کننده کشت کلزا در اراضی شالیزاری است، به طوری که تنها 41 درصد از سطح کشت کلزا مربوط به اراضی شالیزاری است. همچنین در مدت مطالعه، میانگین و حداکثر سطح زیر کشت کلزا در اراضی شالیزاری استان به ترتیب حدود 2/3 و 10 درصد این اراضی بود. احداث سامانه های زهکشی زیرزمینی در اراضی تجهیز و نوسازی شده، از راه حل های موثر برای کنترل ماندابی این اراضی بوده و موجب افزایش به-ترتیب 23، 50، 25 و 2 درصدی سطح زیرکشت کلزا برای دشت های شرق، مرکز، غرب و اراضی بالادست مازندران خواهد شد.

paddies waterlogging: a major challenge in the development of canola cultivation in mazandaran province

in recent decades, canola cultivation as winter crop in paddy fields of mazandaran province has received much attention. ponding and waterlogging are major constraints of the development of canola cropping during autumn and winter seasons that diminish farmers' interest in canola cultivation in the province. in the current study, the trend of canola cultivation in drylands and paddy fields and possibility of its development was investigated. according to the available statistics, waterlogging was the most important limiting factor for canola cropping in paddies, so that only 41% of canola cultivation was related to paddy fields. based on the long- term data, the average and maximum of paddy area under canola production were about 3.2% and 10%, respectively. the installation of subsurface drainage systems in consolidated paddy fields is effective solution to combat waterlogging and to increase canola cropping area up to 23, 50, 25 and 2%, at east, center, west and upland areas of the province, respectively.