پیچیدگی آبی-اقلیمی حوضه دریاچه ارومیه از منظر امنیت آبی

افزایش جمعیت و نیاز مبرم برای دسترسی به منابع آب به منظور برطرف نمودن نیازهای معیشتی جوامع از یک سو و پیچیدگی‌های حکمرانی منطقه‌ای آب از سوی دیگر، فشار بر منابع آب را در سراسر جهان افزایش داده است. امنیت آبی به عنوان یکی از معیارهای ارزیابی حکمرانی آب به‌شمار می‌رود. امنیت آبی، دسترسی کافی به آب سالم جهت برخورداری افراد از یک زندگی پاک، سالم و سازنده را تضمین می‌نماید. عوامل متعدد هیدرولوژیکی، ساختاری، نهادی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی در ایجاد امنیت آبی دخیل هستند. پژوهش حاضر بر آن است تا عوامل هیدرولوژیکی موثر بر امنیت آبی حوضه دریاچه ارومیه را بررسی نماید. بدین منظور، دسترسی به آب، شدت مصرف آب و تغییرات رواناب ماهانه حوضه تحت عنوان شاخص مرکب پیچیدگی آبی-اقلیمی به تفکیک محدوده‌های مطالعاتی حوضه جهت ارزیابی وضعیت هیدرولوژیکی محاسبه گردید. نتایج حاکی از پیچیدگی بالای هیدرولوژیکی حوضه دریاچه ارومیه است. این امر دستیابی به امنیت آبی در حوضه را با چالش‌های بسیار روبرو می‌نماید.

hydro-climatic complexity of lake urmia basin in terms of water security

the growing population and the urgent need for access to water resources in order to meet the subsistence needs of communities on the one hand and the complexities of regional water governance, on the other hand, have increased pressure on water resources worldwide. water security is one of the criteria for evaluating water governance. water security guarantees adequate access to safe water for people to have a clean, healthy and productive life. various hydrological, structural, institutional, political, social and economic factors are involved in water security. the present study wants to investigate the hydrological factors affecting the water security of the lake urmia basin. for this purpose, water availability, water use intensity and monthly runoff variability of the basin as a composite index of hydro-climatic complexity were calculated separately for basin study areas to assess hydrological state. the results show high hydrological complexity of the lake urmia basin. this poses many challenges to achieve water security in the basin.