برآورد نیاز زیست محیطی سالانه حوضه رود مرزی ارس با استفاده از روش‏های هیدرولوژیکی

در جوامع کنونی استفاده پایدار از منابع آبی از اهمیت بالایی برخوردار گشته و در این بین توجه محققین به تامین نیاز زیست محیطی رودخانه ها، تالاب ها و دریاچه ها در جهت حفظ تداوم حیات و پیشرفت در آینده بیشتر شده است. در این بین رقابت در برداشت آب و توسعه در منابع آب مرزی به علت نبود تصمیم گیری مشترک بین کشورها شدت بیشتری داشته و تلاش برای توسعه بیشتر کشاورزی، اکوسیستم حوضه دستخوش تغییرات جبران ناپذیری خواهد شد. در این مقاله پتانسیل رواناب سالانه سطحی رود ارس با استفاده از میزان بارش، مساحت، شیب و ارتفاع متوسط زیرحوضه های مهم آن تخمین گردیده و با استفاده از روش های هیدرولوژیکی تنانت، اسماختین، تسمن و شیفت منحنی جریان، نیاز زیست محیطی در انتهای حوضه ارس برآورد گردیده است. نتایج نشان داد در روش تغییر منحنی جریان به طور میانگین 40% پتانسیل آورد سالانه جهت حفظ اکوسیستم رودخانه ارس جهت حفظ رودخانه در شرایط کنونی مورد نیاز است. همچنین روش های تنانت، تسمن و اسمختین نیز به ترتیب مقادیر 43، 49 و 28 درصد از پتانسیل آورد سالانه را پیشنهاد دادند که می تواند در تصمیم گیری های مشترک و تهیه موافقت نامه بین کشورها مورد توجه قرار گیرد.

estimating annual environmental flow of aras river basin using hydrological methods

in today's societies, sustainable use of water resources is of paramount importance, and researchers are increasingly focusing on meeting the environmental needs in rivers, lagoons and lakes in the favor of sustaining future life and development. in the meantime, competition in water for development in trans-boundary water resources has intensified due to the lack of joint decision-making between countries and also there is a growing efforts to further agricultural development. this will make the watershed ecosystem deformation irreversible. in this paper, using multiplicative nonlinear regression model, the annual potential stream-flow of aras river is estimated through independent variables such as precipitation, area, slope and mean elevation of its important sub-basins and then the environmental flow is estimated using hydrological methods like tennant, esmakhtin, tessman and eco- hydrological method like flow duration curve shifting. the results show that to maintain the aras river ecosystem under current conditions averages 40% of the annual potential stream-flow is needed as environmental flow. tennant, tessman, and smakhtin also resulted 43, 49 and 28% of the annual potential stream-flow as environmental flow respectively for river condition to be moderately well, which needs be taken into account in joint decision-making in trans-boundary provisioning.