ارزیابی وضعیت کشاورزی استان قم با رویکرد مدیریت آب مجازی

در مناطق خشک و نیمه خشک مانند استان قم، مدیریت منابع آب به ویژه در بخش کشاورزی ضروری است. هدف از انجام این پژوهش محاسبه آب مجازی، تراز تجارت آب مجازی در بخش های زراعی و باغی استان قم به صورت میانگین 10 ساله (1395-1385) و شاخص های محاسباتی آب در بخش کشاورزی می باشد. برای این منظور اطلاعات مورد نیاز جمع آوری شد. نتایج این پژوهش نشان داد که تراز تجارت آب مجازی استان 25/165- میلیون مترمکعب می باشد. هم چنین شاخص شدت مصرف آب 30 درصد و شاخص کم آبی استان 33 درصد می باشد . سطح پایین بارندگی در استان قم سبب شده است که بخش بسیار ناچیزی از محصولات زراعی استان با آب سبز تولید گردند و عمده نیاز محصولات با آب آبی رفع گردد. با توجه به نتایج به دست آمده پیشنهاد می گردد، الگوی کشت استان بیش تر به سمت تولید غلات و نباتات علوفه ای که طبق محاسبات دارای آب مجازی پایین تری هستند و همچنین بخش عظیمی از نیاز و واردات استان را در بر گرفته است تغییر جهت داده شود و از کشت و صادرات محصولات آب بر مانند پسته و پنبه که دارای آب مجازی بالایی هستند جلوگیری گردد.

assessment of agricultural situation in qom province with the approach of virtual water management

lake of adequate rainfall, lake of management and demand for water in arid and semi-arid regionssuch as qom, management of water resources in the agricultural sector has been difficult. the purpose of this study is to calculate virtual water, virtual water trade balance in agricultural and horticultural sectors of qom province on average for 10 years and calculate water indices in agricultural sector. required information was collected for this study.the results showed that the virtual water trade balance in the province is -165.25 mcm. also, water use intensity index is 30% and water deficit index is 33%. the low level of rainfall in qom province has led to the production of a small portion of the province's crops with green water and largely eliminated the need for blue water. according to the results, it is suggested that the province's cultivation pattern is more towards producing cereals and forage crops that have lower virtual water calculations, as well as a large proportion of the province's needs and imports, has changed direction and prevented the cultivation and export of aquatic products such as pistachios and cotton that have high virtual water.