نقش گردشگری در توسعه کارآفرینی زنان روستایی (مطالعه موردی: بخش شاندیز)

صنعت توریسم رو به رشدترین و بزرگترین صنعت جهان است و در تمامی کشورها به عنوان ابزاری حیاتی برای رشد و توسعهٔ فعالیت‌های اقتصادی می‌باشد. این صنعت با برخورداری از ماهیتی چند بعدی می‌تواند درآمدزایی، سودآوری اقتصادی، توزیع عادلانه ثروت و اشتغال آفرینی قابل توجهی را در جوامع میزبان و مقاصد گردشگری به همراه داشته باشد. اختصاص 10 درصد از تولید ناخالص جهانی و یک شغل از هر 11 شغل جهان به این صنعت، به خوبی مبین این مطلب است. در گذشته‌های نه چندان دور زنان روستایی دوشادوش مردان در بسیاری از کارها فعالیت می‌کردند. اما به دلیل تحولات اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی، در سال‌های اخیر از نقش زنان در فعالیت‌های روستایی تاحدود زیادی کاسته شده است. این امر مسائل و مشکلات اجتماعی و اقتصادی متعددی را متوجه روستاها کرده است. گردشگری یکی از فعالیت‌هایی است که به دلیل تنوع در مشاغل، زمینهٔ اشتغال و کارآفرینی بسیار زیادی برای زنان دارد و آنها به راحتی می‌توانند در کنار فعالیت‌های روزمره و خانگی خود به این کار بپردازند. هدف از انجام این پژوهش، شناسایی قابلیّت‌ها، موانع و راهکارهای توسعهٔ کارآفرینی زنان روستایی و تاثیر گردشگری در توانمندسازی و افزایش درآمد آنان در بخش شاندیز می‌باشد. با وجود موانع کارآفرینی مانند عدم مشارکت گروهی، ناکافی بودن سرمایه، کمبود نمایشگاه و فروشگاه در این بخش، زمینه‌های بالقوه و قابل توجهی مانند جاذبه‌های طبیعی، تاریخی و قابلیّت‌های انسانی (تولید صنایع دستی، فراورده‌های خانگی و ارگانیک) برای توسعه کارآفرینی وجود دارد. نتایج تحقیق نیز نشان می‌دهد که 15 درصد (با فروش صنایع دستی و اجاره دادن خانه‌های روستایی به گردشگران، کسب درآمد می‌کنند و بقیه با وجود تولید بیش از نیاز، بازاری برای فروش ندارند؛ بنابراین می‌توان نتیجه‌گیری کرد که با وجود زمینه‌های طبیعی و انسانی بالقوه در این بخش، گردشگری هنوز نتوانسته است نقش قابل توجهی در اشتغال، بالفعل نمودن قابلیّت‌های بالقوه، بهبود وضعیت اقتصادی-اجتماعی و توسعهٔ کارآفرینی زنان در این بخش داشته باشد.