تقابل عامه پسندی ادبی با دوگانة فرهنگ و امر سیاسی بررسی موردی منظومة حماسی جهانگیرنامه

ماهیت اجتماعیِ فرهنگ عامه و تاثیر متقابل آن بر کنش ها و زندگی جوامع، آن را به عرصه ای برای بررسی-های جامعه شناختی تبدیل کرده است؛ برخی آن را شورش بر تسلط اندیشه های طبقة حاکم می دانند و گروهی آن را جایگاه تثبیت ایدئولوژی مسلط و حاصل خط مشی های سیاسی قلمداد می کنند. نگارنده در پی پاسخ به این پرسش که آیا امکان تحول پدیده های عامه پسند و نخبه گرایانه به یکدیگر در طول زمان وجود دارد و چه عواملی می توانند این تحول را امکان پذیر کنند، به بازخوانی منظومة حماسی جهانگیرنامه پرداخته و ضمن بررسی تاثیر مفاهیم کیچ، آسان فهمی و گریز از تفکر استعاری در پدیدار شدن عامیانگی و تمایز فرهنگ عامه از امر عامه-پسند، بر آن است که طبقه بندی هایی از قبیل عامه پسند و نخبه گرا همواره واجد عنصری گفتمانی هستند و با تحول گفتمان ها دگرگون می شوند. سرایندة جهانگیرنامه با به خدمت گرفتن دو ویژگی مهم: «تکرار امر آشنا» و «بهره-گیری از عواطف کاذب»، به نوعی بده و بستان و گفت و گو با قدرت حاکم اقدام کرده است.