جایگاه دختر در ضرب المثل‌های بختیاری

کاوش و جستجو در ضرب المثل‌ها زمینه شناخت ابعاد گوناگون زندگی و فرهنگ عامیانه‌ی مردم هر قوم یا ملتی را فراهم می‌آورد؛ زیرا در امثال و حکم و ضرب المثلها است که فرهنگ هر قوم و ملتی به تصویر کشیده می‌شود. هدف از این پژوهش بررسی جایگاه دختر به عنوان عضوی از خانواده در ضرب‌المثل‌های بختیاری است. در ضرب‌المثل‌ها و امثال وحکم بختیاری دختر گاه جایگاهی فرودست و گاه برابر با پسر یا مرد دارد. زمانی که بررسی جایگاه دختر در درون خانواده سخن به میان آید دختر فردی ضعیف، خام و به گونه‌ای سربار خانواده و در عین حال فردی دلسوز و فداکار است. گاه نیز دختر در فرهنگ بختیاری موجب برکت و رحمت است به گونه‌ای که پدر و مادر وجود دختر را لازم و آن را موجب گسترش نسل می‌دانند. قوم بختیاری با تکیه بر مضامین اسلامی و با توجه به احساسات اصیل غیرت و تعصب مثال زدنی در برابر ناموس خود (زن، دختر) دارد. اما در مجموع در بسیاری از این ضرب المثل‌ها نگاه مردسالارانه حاکم است و اندیشه‌ها و افکار مناسب با جامعه مردسالار و پسر دوست، نهادینه می‌شود. ازدواج پاکدامنی، خامی، بهانه‌گیری، اصالت و خانواده‌دار بودن، دوری از بی‌بندوباری، صبر برای ازدواج سالم از جمله مسائل مربوط به دختر هستند که در مثل‌های بختیاری منعکس شده‌اند.