بررسی شیوه استفاده از عناصر و روایتگری در ادب عامیانه (با تکیه‌بر شعر نظامی، سعدی و حافظ)

وسعت قلمرو فولکلور به وسعت حیات اجتماعی انسان و شامل یادگارهای ذوقی و فکری بشر است. ادبیات عامیانه(فولکلور) مجموعه دانستنی‌ها و رفتارهایی است که در میان مردم سینه‌به‌سینه از نسلی به نسل دیگر انتقال‌یافته است. ادبیات عامیانه در کنار ادبیات رسمی به‌آرامی جریان داشته؛ هرچند پرداخت کامل و عمیقی بر آن نشده است. ادبیات عامیانه به مردمی تعلق دارد که یا توان نوشتن نداشتند و یا شاهان و صاحبان قدرت این اختیار را از آنان سلب می‌کردند. این میراث متاثر از طبیعت و سیاست و آدابی است که به درازای تاریخ وجود داشته است. این جزء جدانشدنی فرهنگ، از لالایی و ترانه‌های محلی گرفته تا داستان‌های اساطیری، بازی‌ها، رسوم ازدواج، اعتقاد به موجودات خیالی، ضرب‌المثل‌ها و... بهتر از روایت‌های تاریخی، ساختار اجتماعی و اخلاقیات توده مردم را تبیین می کنند. در این پژوهش به شیوه کتابخانه‌ای و توصیفی –تحلیلی ابتدا به سیر ادبیات عامیانه و ویژگی‌های آن در ایران پرداخته؛ سپس برخی عناصر بارز مردمی، در اشعارِ سه شاهکارآفرینِ زبان فارسی (سعدی، حافظ و نظامی) بررسی‌شده است.