مروری بر تاریخ شکلگیری بناهای دانشکدۀ هنرهای زیبای دانشگاه تهران و دانشکدۀ معماری دانشگاه شهید بهشتی

دانشکده ی هنرهای زیبای دانشگاه تهران و دانشکده ی معماری دانشگاه شهید بهشتی )دانشگاه ملی ایران( نخستین دانشکده های معماری ایران اند که به ترتیب در سالهای 1319ش و 1339ش تاسیس شده اند. این دانشکده ها هم اکنون در نظر بسیاری از افراد، سرآمدِ دانشکده های معماری ایران تلقی میشوند. شماری از معماران و استادانِ بنام معماری ایران دانش آموخته ی این دو دانشکدهاند و در فضاهای آموزشی این دو دانشکده تحصیل کرده اند. ساختمانهای اصلی این دو دانشکده با قدمتی بیش از پنجاه سال، قدیمیترین بناهاییاند که به منظور دانشکدهی معماری در ایران ساخته شدهاند. همچنین این بناها قدیمیترین بناهاییاند که با کاربری دانشکده ی معماری مورد استفاده قرار گرفتهاند و کماکان نیز دانشجویان در آنها مشغول به تحصیل اند. با این حال، هر دو دانشکده در سالهای آغازین، در ساختمانهای دیگری استقرار داشتهاند و پس از مدتی به ساختمانهای کنونی منتقل شدهاند. تحقیق حاضر به تاریخ ساختمانهای این دو دانشکده میپردازد و داستان شکلگیری این بناها و استقرار دانشکدههای معماری را بیان میکند. دانشکدهی هنرهای زیبای دانشگاه تهران در بدو تاسیس در مدرسه ی مروی قرار داشت. بعد از مدتی مکان این دانشکده به زیرزمین دانشکده فنی منتقل شد. نهایتاً در سال 1328ش به ساختمان فعلی در پردیس مرکزی دانشگاه تهران انتقال یافت و سپس به تدریج بخشهای مختلف ساختمان کنونی تکمیل شد. دانشکدهی معماری دانشگاه ملی در ابتدای تاسیس در ساختمانی پنج طبقه و اجارهای در دوراهی یوسف آباد مستقر بود. سپس در سال 1344ش به ساختمان فعلی نقل مکان کرد. بعد از جابه جایی، بهتدریج بخشهای دیگری به ساختمان دانشکده اضافه شد. ساختمانهای فعلی این دو دانشکده را استادان معماری این دانشکدهها به منظور دانشکده ی معماری طراحی کردهاند. مسائل مختلفی در شکل گیری این ساختمان ها موثر بوده که در این تحقیق به آنها اشاره شده است. روش این تحقیق تاریخی است. عمدهی منابع این تحقیق، منابع شفاهی )مصاحبه با استادان، کارکنان و دانشجویان دانشکده ها( و اسناد مکتوب و تصویری اند