عنوان: مکران، تلاقی رقابت آمیز قدرت ها در قرن بیست و یکم

در سال های اخیر پس از مدت زمانی طولانی که از موقعیت راهبردی ساحل مکران غفلت شده بود توجه ویژه ای به موقعیت ژئوپلتیک- ژئواکونومیک و ژئواستراتژیک ساحل مکران و پسکرانه آن، بلوچستان شده است. در بخش پاکستانی ساحل مکران به دلایل کم و بیش مشابهی دولت پاکستان نیز متوجه اهمیت این ساحل در همکاری با چین و رقابت با هندوستان شده است. دو بندر چابهار در ایران و گوادر در پاکستان، در محور این توجه قرار گرفته اند. در جمهوری اسلامی ایران ضرورت یکپارچه سازی مدیریت ساحل مکران، نهاد توسعه ساحل مکران را بوجود آورده و در همین راستا و برای تسریع نوسازی ساحل مکران بحث تاسیس استان مکران در سواحل آن در استان هرمزگان و سیستان و بلوچستان مد نظر قرار گرفته است. بسط و گسترش اقتدار دریایی جمهوری اسلامی ایران با بهره گیری از ساحل مکران عامل اصلی توجه ویژه به موقعیت و مزیت های ساحل مکران شده است. برداشتی که در پاکستان نیز در رقابت با نیروی دریایی هند مورد توجه است و احداث پایگاه دریایی در گوادر با همکاری چین در جریان است. در نگاهی تاریخی به رقابت قدرت های خارجی برای حضور در ساحل مکران در دوران استعماری، دوران جنگ سرد و دوران جدید و تحولات منطقه ای مرتبط با این گونه رقابت ها نگارنده بر این باور است که تشدید رقابت ها در سطح منطقه ای و بین المللی در ساحل مکران و پسکرانه آن بلوچستان به لحاظ نظری از این ظرفیت برخوردار است که ساختارهای قدرت و جابه جائی ها را در آسیای جنوب غربی به وجود بیاورد. در همین راستا، موضوع نوسازی مکران و بلوچستان جمعیت بومی در طول ساحل و پسکرانه آن را با چه موقعیت روبه رو خواهد کرد، احتمالاً در آینده محل مناقشه اصلی خواهد بود.