نگاهی به رابطۀ تاریخیِ کِرمان و مَکران بر اساس کتاب «سابقۀ تاریخی بلوچستان»، نوشتۀ عبدالله روانبُد

مولوی عبدالله روانبُد پیشینی که بیشترین شهرت وی به شاعری است، به تاریخ نیز روی آورده و کتابی به نام «سابقۀ تاریخی بلوچستان» نوشته است. بیشترِ تاکید این کتاب بر روی روابط تاریخی «کرمان و مکران» در دورۀ قاجار متمرکز است. بر خلاف دیگر آثار مولوی عبدالله روانبُد، این اثر وی در محافل دانشگاهی چندان شناخته نیست. مقالۀ حاضر با روشی توصیفی- تحلیلی در پی آن است که با واکاوی در محتویِ این کتاب نشان دهد روابط تاریخیِ مکران با کرمان بیشتر از دیگر مناطق همجوار آن مانند سیستان، سند و هرمزگان بوده و این روابط قطعاً در آداب، آیین ها، اخلاقیات، ازدواج ها، تعاملات قومی و دولتی و ... تاثیرگذار بوده است. یافته های مقاله نشان می دهد که در گیرودار این روابط، غالباً کفۀ ترازو به نفع کرمان بوده؛ زیرا کرمان از حمایت دولت های مرکزی ایران به خصوص در دو دورۀ صفوی و قاجار بیشتر از مکران برخوردار بوده است. در نهایت اینکه، مطالعۀ تاریخیِ هرکدام از این دو سرزمین بدون مطالعۀ دیگری، قطعاً ناقص خواهد بود.