ارتباط میان آلمانی ها و بلوچ ها در جنگ جهانی اول

جنگ جهانی اول، توجه و نفوذ چشمگیر دول خارجی به ایران عصر قاجار را بدنبال داشت. در بحبوحه جنگ، کارگزاران دولت آلمان درصدد برآمدند ایران را به عنوان دومین کشور مستقل اسلامی همانند عثمانی وارد جنگ سازند. در این میان شرق ایران و مکران، بدلیل اهمیت استراتژیک و همجواری با هندوستان از اهمیت بسزایی برخوردار بود. اوضاع آشفته سیاسی و انعقاد قرارداد 1907م و تقسیم ایران به منطقه نفوذ انگلستان و روسیه، کاهش نفوذ دولت مرکزی در مکران را در پی داشت. این عوامل، مکران را به عنوان مسیری برای تهدید و ضربه زدن به منافع انگلیس، در چشم نیروی آلمانی ارزشمند جلوه داد. بنابراین نیروهای آلمانی برای دستیابی بدین امر، ارتباط با خوانین و سرداران بلوچ را برای نیل به اهداف خویش مناسب یافتند. نوشتار حاضر به روش توصیفی- تحلیلی و با بهره گیری از منابع کتابخانه ای سعی بر بررسی ارتباط میان آلمانی ها و بلوچ ها در جنگ جهانی اول دارد. این بررسی نشان داد، قرار داشتن آلمان و عثمانی با عنوان رهبر جهان اسلام در جبهه مشترک، از علل توجه خوانین و سرداران بلوچ به نیروهای آلمانی بود و در سیاست های آنان مکران از مناطق سوق الجیشی محسوب می شد. زیرا نواحی سیستان منطقه ی نفوذ انگلیسی ها بود و از سوی دیگر، حضور بلندمدت انگلیسی ها در شرق ایران باعث انزجار و دوری بلوچ ها از آنان گشته و در تمایل به سوی آلمان ها موثر بود. تبلیغات گسترده ی آلمانها در ابتدا موجبات جلب بهرام خان بارکزایی یکی از سرداران مکران به آنان را فراهم نمود و در کوتاه مدت پیروزی هایی به نفع آلمان در مقابل انگلستان رقم زد. اما در نهایت مسائل جانشینی سرداران بلوچ و درگیری های طایفه ای در مکران و آگاهی بهرام خان از ضعف و ناکاراآمدی آلمانیها در شرق ایران، به جدایی و تخاصم وی با آلمانیها و پیوستن به انگلیسی ها منجر شد.