بررسی موانع اقتصادی توسعه زنجیره ارزش شتر در ایران و ارائه پیشنهادات سیاستی

شتر به‌عنوان دامی سازگار با شرایط سخت زیستی و تولیدکننده‌ی محصولاتی مانند شیر و گوشت با خواص منحصر به فرد و کیفیت بالا، نقش مهمی در تامین امنیت غذایی مردم جهان دارد. اهمیت این دام در تامین خوراک، بهبود شرایط اقتصادی و ایجاد اشتغال در نواحی خشک و نیمه‌خشک کره‌ی زمین دوچندان است. شترداری در ایران از سابقه‌ی زیادی برخوردار است اما در سال‌های گذشته پرورش این دام مطابق با رویکردهای اقتصادی و بهره‌برداری‌ کارا نبوده. به‌طوری‌که برخلاف ظرفیت‌های سرشار اقلیمی و زیستی برای تولید شتر در کشور، سهم تولیدی این دام در میان سایر دام‌ها بسیار ناچیز است. در این پژوهش به بررسی و دسته‌بندی علت‌های عدم تکمیل زنجیره‌ی ارزش شتر در کشور و غفلت از این دام اقتصادی پرداخته شد. براساس یافته‌های این پژوهش سه مانع مهم زیرساختی و اقتصادی توسعه‌ی زنجیره ارزش شتر در کشور عبارت از الف) کمبود نژادهای پربازده به دلیل کم توجهی و غفلت از اصلاح نژاد شتر، ب) فقدان زیرساخت‌های کشاورزی و صنعتی در زنجیره ارزش شتر و ج) نابسامانی، ناکارایی اقتصادی و شکست بازار محصولات شتر در کشور است. به منظور رفع هریک از موانع بیان شده اهم پیشنهادات سیاستی و اجرایی مطرح شد. تاسیس پژوهشکده‌های تحقیقات و به‌نژادی شتر، همکاری بخش خصوصی و دانشگاه‌ها در امر اصلاح نژاد شتر با هدف افزایش عملکرد، ایجاد صندوق‌ها و ساختارهای مالی برای تامین طرح‌های اقتصادی زنجیره ارزش شتر، اصلاح قوانین مرتبط با فعالیت در زمینه‌ی شتر در کشور و تسهیل مجوزهای کسب و کار مربوطه، تکمیل پیوندهای پسین و پیشین زنجیره‌ی ارزش شتر در کشور از تامین نهاده تا صنایع فراوری محصولات خوراکی، پوشاکی، بهداشتی، درمانی و صنایع دستی شتر در کشور از جمله این پیشنهادات است.