تحلیل و بررسی خدا در معنویت اشو

نوشتار حاضر به بررسی و تحلیل نظام اندیشه اشو در حوزه خداشناسی می‌پردازد. از آنجا که وی در معرفت‌شناسی، نسبیت و کثرت‌گرایی را پذیرفته است، تعریف‌های بسیار متفاوت و متناقضی از خدا ارائه می‌دهد. اشو در باب شناخت خداوند دو دسته سخن دارد که در یک دسته، شناخت خدا را از راه تجربه و درون ممکن دانسته و در دسته دیگر، آن را هم از اساس، و هم از راه عقل غیر ممکن بحساب می‌آورد. وی خدا را موجودی شخصی و متعین ندانسته بلکه مکررا سخن از همه‌خدایی به میان می‌آورد. در اندیشه او، خداوند را به هیچ وجه نمی‌توان از راه استدلال و منطق اثبات نمود بلکه باید از راه تجربه و احساس درونی آن را پذیرفت. اشو نسبت به صفات خداوند سخنان متناقضی دارد، اما برخی از صفات چون جامع تمام اضداد بودن ایشان را می‌پذیرد. در کنار این مباحث، راه‌هایی چون عشق‌ورزی، طبیعی بودن و... را نیز برای رسیدن و یکی شدن با خداوند مطرح می‌کند.