عوامل گسترش عرفان حلقه در ایران

عرفان حلقه یکی از گروه‌های نوپدید معنوی است که در دهه‌های اخیر رشد قابل‌توجهی در ایران داشته‌اند. مهم‌ترین امتیاز مطالعۀ دقیق این گروه‌ها، شناخت جهت سیر تحولات فرهنگی در جامعه است. این که چه علل و انگیزه‌هایی در ورود افراد به این گروه‌ها موثر است، حاکی از نیازهای جدید و مشکلات و مسائل اجتماعی تازه است. برای شناخت دقیق این گروه‌ها مطالعۀ کتابخانه‌ای ایده‌ها و باورهای آن‌ها هر چند لازم است، ولی کافی نیست و نمی‌تواند تمام واقعیت بیرونی را بشناساند. در سال‌های 94 و 95 شمسی پژوهشی میدانی به روش نظریه‌پردازی داده‌بنیاد دربارۀ علل و انگیزه‌ها و پیامدهای ورود افراد به عرفان حلقه انجام شد که می‌توان از نتایج آن، عوامل گسترش عرفان حلقه را استخراج نمود. این عوامل یا برون‌گروهی و مربوط به جامعۀ وسیع‌تری هستند که این گروه در آن رشد می‌کند، مثل شیوع تنش‌های روانی متاثر از نابسامانی‌های اجتماعی، یا درون‌گروهی و مربوط به خود عرفان حلقه می‌باشند، مثل روش‌ها و آموزه‌های خاص عرفان حلقه. با همۀ انتقاداتی که به روش‌ها، آموزه‌ها و اهداف خود عرفان حلقه وارد است، از گسترش آن در ایران می‌توان درس‌های زیادی گرفت.