تحلیل انتقادی گفتمان شعر متعهّد و غیرمتعهّد (مطالعه‌ی موردی: مانیفست‌های خروس جنگی و کبوتر صلح)

هنر و شعر نو به‌واسطه‌ی تعهد و یا عدم تعهدی که به جامعه دارد، از سال 1300 ه. ش به‌عنوان گفتمان‌های تاثیرگذار در هنر و ادب معاصر همواره مورد کشمکش قرار داشت. در پژوهش حاضر، به تبیین این دو گفتمان، در دو نشریه‌ی مهم خروس جنگی و کبوتر صلح، پرداخته می‌شود. گفتمان‌های مورد بحث در این دو مجله، به صدور بیانیه پرداخته و هرکدام با دیگر‌سازی و سودجویی از راهبردهای زبانی همانند: برجسته‌سازی و حاشیه‌رانی، گزینش واژگان و نام‌دهی و … که در نظریه‌ی تحلیل گفتمان لاکلا و موفه مطرح است، به‌اثبات گفتمان خود و هژمونیک‌ساختن دال موردنظر خود، پرداخته‌اند. هنر نو، دال شناور هردو گفتمان به‌شمار می‌رود و هرکدام از گفتمان‌ها برای معنادادن به آن، به‌شیوه‌ی خاص خود تلاش می‌کنند. رویکردهای گفتمانی در بیانیه‌های ذکر شده با یکدیگر در تضاد قرار دارند و نگاهشان به تخیل، زبان، نقش سیاسی اجتماعی ادبیات و تعهدی که دارد، متفاوت است.