واکاوی نشانه-معناشناسانه‌ی دعای طلب باران حضرت ابوطالب(ع) با توسل به پیامبر(ص)

نشانه-‌معناشناسی ازجمله ابزار‌های ارزیابی چگونگی تولید و دریافت معنا در تحلیل گفتمان است. این دانش نوین با پشت سر نهادن نشانه‌شناسی کلاسیک، مجال را برای بروز نشانه‌ها با مدلول‌های نو در مسیری استعلایی فراهم می‌آورد. در این مقاله با استفاده از روش تحلیلی توصیفی و به‌منظور بررسی نشانه-‌معناشناسانه،‌ «دعای طلب باران حضرت ابوطالب(ع) با توسل به پیامبر(ص)» انتخاب شده است. ایشان برای تحقق این مهم از روش‌های متعددی به‌طور واضح و پنهان بهره می‌گیرند. حضرت ابوطالب(ع) در رویارویی با کفر و بی‌ایمانی و برای اثبات حقانیت و یگانگی خداوند به پیامبر(ص) متوسل می‌شوند و مفهوم مدنظر خود، یعنی هژمونی اثبات حقانیت و یگانگی خداوند را از طریق دعای باران با توسل به پیامبر(ص) تبیین می‌کنند. این پژوهش درحقیقت چگونگی رقم خوردن هژمونی مطلوب حضرت ابوطالب(ع) و پیامبر(ص)، یعنی ابلاغ و ترویج توحید دین و یگانگی خداوند را فراخور زمان نشان می‌دهد که برای شناساندن آن هژمونی نیازمند ابزاری دقیق هستیم که با کنکاش انواع گفتمان، ما را با پاسخی مناسب روبه‌‌رو کند. نشانه معناشناسی به‌عنوان ابزاری دقیق می‌تواند ما را در تحقق این مهم یاری کند. در این تحقیق، انواع نظام‌های گفتمانی از قبیل نظام کنشی، نظام عاطفی و نظام تنشی و شگردهای پردازش مفهوم، انتقال پیام و ارتباط با مخاطب در متن دعای باران ارزیابی و نشان داده شد چگونه پیامبر(ص) از نظام‌های گفتمان بهره می‌گیرند و به تبیین حقانیت ولایت خود و خاندانشان می‌پردازند و توحید دین و احدیت خداوند را هژمونیک می‌نمایند.