بررسی زندگی شهری و شهرنشینی با تکیه بر سه اثر از غزاله علیزاده

شهر و شهرنشینی پیوندی تنگاتنگ با ادبیات دارد، به‌ویژه در رمان‌های امروز، که بیش از همه، ضرورت‌های زندگی مدرن را در خود بازمی‌تاباند؛ بعد از تغییر و تحولات اجتماعی که پدیدآورنده‌ی شهرها و کلان‌شهرها شد، کم‌کم این واژه جای خود را در ادبیات داستانی نیز باز کرد، به‌گونه‌ای که اکثر حادثه‌ها و صحنه‌سازی‌ها و فضاها در شهرها به‌تصویر کشیده شد و شهرها صحنه و کانون وقوع پی‌رنگ داستان‌ها و رمان‌ها گردید تا جایی که نشریات موضوعاتی را به «شهر در رمان» و «شهر در ادبیات» اختصاص دادند. بازتاب شهر در رمان از مقوله‌هایی است که با توجه به سابقه‌ی حضوری که شهر در داستان‌ها و رمان دارد، تاکنون از دیدگاه اجتماعی نیزمورد توجه و بررسی قرار گرفته است. تاثیرات مدرنیته و زندگی شهری در روایات و داستان‌های نویسندگان، ازجمله غزاله علیزاده، نمایان است. نتایج نشان می‌دهد مشخصه‌های شهرنشینی در داستان شب‌های تهران همان‌گونه که از نامش هم پیداست، چشم‌گیرتر از سه اثر بررسی‌شده در این مقاله است. از میان ویژگی‌های بررسی‌شده، بازتاب فضای شهر، معماری ساختمان‌ها و دکوراسیون خانه‌ها، اماکن تفریحی، ترافیک و شلوغی شهرها بیشترین حجم را به خود اختصاص داده‌اند.