مزایا و معایب آموزش مجازی در دانشگاه‌ها

استفاده گسترده از اینترنت و دسترسی فزاینده به جدیدترین فناوری‌ها، دلیل اصلی توسعه خدمات آموزش مجازی است. در تلاش برای مدرن کردن ارائه خدمات آموزشی، موسسه‌های آموزش عالی و دانشگاه‌ها تلاش می‌کنند تا برنامه‌های مطالعاتی خود را با استفاده از امکانات و فناوری‌های آموزش مجازی و آموزش از راه دور ارائه دهند. این شیوه در حال حاضر در بزرگ‌ترین دانشگاه‌های جهان بسیار رایج است. به عبارت دیگر، دانشگاه‌های برجسته و پیشتاز در جهان در جست‌وجوی مزیت رقابتی در بازار بین‌المللی آموزش به بهره‌گیری از شیوه آموزش مجازی روی آورده‌اند. بدیهی است که این شیوه آموزشی طرفداران و مخالفان خود را دارد و در کنار مزایای متنوعی که به ذی‌نفعان امر آموزش عالی ارائه می‌کند، معایب و محدودیت‌هایی نیز دارد. در همین راستا، پژوهش حاضر با هدف بررسی مزایا و معایب آموزش مجازی در دانشگاه‌ها انجام شده است. این پژوهش به‌لحاظ هدف جزء تحقیقات کاربردی بوده که با روش مروری (کتابخانه‌ای) انجام شده است. برای انجام این پژوهش، منابع چاپی و الکترونیکی مختلف مورد مطالعه قرار گرفته و مطالب آنها با استفاده از فیش‌برداری، یادداشت شده‌اند. سپس از استنتاج‌ نظری جهت تحلیل مطالب استفاده شد. یافته‌های این پژوهش نشان داد که دستیابی به منابع مختلف در قالب‌های گوناگون، ارائه دوره‌های آنلاین به‌طور اثربخش، در دسترس بودن منابع در هر زمان و مکان به دلیل راحتی و انعطاف‌پذیری آموزش الکترونیکی، امکان یادگیری تحت وب برای دانشجویان نیمه وقت یا تمام وقت، ارتقاء یادگیری فعال و مستقل، خودآموزی در هر زمان و مکان، برقراری ارتباط و تعامل با دیگران به صورت آنلاین از طریق تالارهای گفت‌وگو، امکان مشاهده چندین باره فیلم‌ها و فایل‌های صوتی آموزشی از جمله مزایای آموزش مجازی محسوب می‌شوند. حذف رابطه چهره به چهره، محدود شدن ارزیابی به سوال‌هایی که ماهیتاً عینی هستند، میزان امنیت برنامه‌های یادگیری آنلاین، بررسی اصالت کار یک دانشجو چون هرکسی به جز خود دانشجو نیز می‌تواند تکلیف یا پروژه را انجام دهد و این‌که ارزیابی‌هایی که توسط رایانه انجام می‌شوند عمدتاً مبتنی بر دانش هستند و لزوماً کاربردی نیستند، از معایب و محدودیت‌های آموزش مجازی می‌باشند. با توجه به مزایای آموزش مجازی، نظام آموزش عالی نیز در جهت ارائه خدمات آموزشی به‌صورت الکترونیکی و آنلاین گام برداشته است، اما این نوع آموزش همچنان معایب و محدودیت‌هایی دارد که لازم است توسط متولیان امر برطرف گردد.