ظرفیت های الگویی آیه «وجه الله» در تحلیل کارکردهای سیاسی اجتماعی سید الشهداء اُحُد (نظریه تقابل «شی» و «وجه»)

اندیشیدن و نظریه پردازی درباره شهید به معنای عام و حضرت حمزه سید الشهداء به طور خاص، از منظر معرفت شناسی، روانشناختی و انضمام آن در سطح جامعه شناختی، از جمله خلاء های مهمی است که کمتر به آن پرداخته شده است.از این منظر نه تنها تحلیل انسان شناسانه و جامعه شناختیِ کار ویژه های شهید، ضرورتی عاجل است بلکه ضرورتی آجل نیز می‌نماید.این مقاله تلاش دارد تا با کمک آیه شریفه «کُلُّ شَیْءٍ هَالِکٌ اِلَّا وَجْهَهُ لَهُ الْحُکْمُ» و گزاره «شهید نظر می کند به وجه الله»، رابطه میان چهارکلید واژه «شی»، «وجه»، «حکم» و «شهید» را نسبت سنجی و ظرفیت های فرهنگی و سیاسی- اجتماعی آنرا با کمک روش «تقابل مفهومی و مصداقی»، کالبد شکافی نماید.یافته های مقاله حاکی از آن است که جایگاه و نقش اجتماعی و سیاسی شهید و سید الشهدای اُحُد را باید در قوس نزول و صعود «بت وارگی و شی گشتگی جامعه جاهلی» و «وجه الله شدگی جامعه مدنی نبوی» به شکل تقابلی، مورد تامل قرار داد. یافته دیگر این نوشتار آن است که؛ آیه کریمه فوق ما را به نظریه «تقابل دیالکتیکی شی و وجه» رهنمود می کند. با توجه به این نظریه؛ نباید نقش «شی زدایی شهید» را در جامعه جاهلی صدر اسلام تقلیل داد چرا که پس از چهارده قرن، اکنون نیز شاهد جاهلیت از نوع مدرنش هستیم و «مسئله شی گشتگی» که توسط هژمونی نظم بین الملل تداوم یافت، توسط حضور معنوی شهید، همچنان «شی زدایی» می گردد.