بررسی مکانیسم انتقال قیمت و قدرت بازار در صنعت تولید خرمای ایران

انتقال نامتقارن قیمت بنگاه‌های تولیدی می‌تواند دال بر وجود قدرت بازار باشد. در همین راستا، این مطالعه به کمک یک الگوی ترکیبی، به تحلیل هم‌زمان انتقال قیمت میان بازار تولید و خرده‌فروشی خرما با وجود متغیر قدرت بازار پرداخت. بدین منظور از داده‌های فصلی متغیرهای مورد نیاز طی سال‌های 1396-1374 استفاده شد. در راستای هدف مطالعه، رفتار قیمت خرده‌فروشی خرما در قالب یک الگوی دو رژیمی ارزیابی گردید که با ماهیت عرضه محصولاتی سازگار است که در فصول برداشت عرضه فراوان دارند. همچنین از معکوس کشش عرضه محصول به عنوان متغیر قدرت بازار استفاده شد. بر اساس نتایج مشخص شد که اولا مقدار ضریب متغیر قدرت بازار در هر دو رژیم مثبت و در سطح بالایی قرار دارد و ثانیا عاملان بازاریابی در سطح عمده‌فروشی تمایل دارند افزایش قیمت را در مقایسه با کاهش قیمت با شدت بیشتری به سطح خرده‌فروشی منتقل کنند. علاوه بر این در دوره مورد بررسی در رژیم اول که دارای احتمال وقوع پایین‌تری است انتقال قیمت میان دو سطح عمده‌فروشی و خرده‌فروشی در کوتاه‌مدت متقارن و در بلندمدت نامتقارن ارزیابی شد، اما از سوی دیگر برای رژیم دوم که با احتمالی بیش از 70 درصد اتفاق می‌افتد انتقال قیمت میان دو سطح عمده‌فروشی و خرده‌فروشی در کوتاه‌مدت و بلندمدت نامتقارن می‌باشد.