مطالعه تطبیقی ولایت از دیدگاه مولانا و محی‏الدین عربی

با توجه به اهمیت موضوع ولایت در قرآن و سنت، ولایت به عنوان یکی از مهم‌ترین مباحث در عرفان اسلامی محسوب می‌شود و بیشتر عرفا در این باره به بحث پرداخته‌‌‌اند. از جمله بزرگ‌ترین عارفانی که موضوع ولایت را به طور مفصل در آثار خود، شرح و تبیین کرده‌‌‌اند، مولوی و ‌‌‌ابن‌عربی هستند. در این مقاله ابتدا به معنا و مفهوم ولایت در لغت و اصطلاح، اشاره شده، سپس با روش توصیفی، تحلیلی و با تفصیل بیشتر به مقایسة آرای ‌‌‌ابن‌عربی و مولوی در مورد موضوع ولایت پرداخته شده است. نتایج به دست آمده از این تحقیق حاکی از آن است که با وجود ‌‌‌این‌که این دو عارف، جهان بینی مجزا و خاص خود دارند و در دو سرزمین متفاوت زندگی می‌کردند و زبان و دیدگاه‌‌های متفاوتی داشتند، در برخی موارد نظیر: اهمیت موضوع ولایت، برتری مقام ولایت نسبت به مقام نبوت، اعتقاد به ‌‌‌این‌که اولیاءالله، انسان‌‌های کاملی هستند که واسطة فیض الهی و هدایت انسان‌‌ها هستند و نیز حقیقت محمدیه، تا حدودی اشتراک و در برخی موارد نظیر ختم ولایت، اختلاف نظر دارند.