رهیافت های روایی مولانا در دفتر دوم براساس نظریة ‏منطق گفت‏وگویی باختین

نظام فکرى بشر همواره در تقابل بین دو رهیافت در حوزه‏هاى مختلف است. گفت‌وگو ‎(مکالمه)گرایی در برابر جزم گرایی، دگرمفهومی‏ در برابر اقتدار‌طلبی و.. فرایند پدیدار شدن این نظام در بستری به نام کارناوال و با رهیافت در هم شکستن نظام جزم گرای دو قطبی امکان‌پذیر است. مولوی در مثنوی با ایجاد نمودهای ارتباطی در بیان خود مانند گفتار، چندصدایی و گفت‌وگومحوری به فروپاشی اقتدار و نظم حاکم در ساختار اجتماع حکایت ها می‌پردازد. او همچون باختین با طرح ایده ای یادشده به ستیز با مطلق اندیشی در روابط اجتماعی زمانه خویش رفت. وی برای برچیده شدن نظام طبقاتی و در خدمت گرفتن زمان و مکان در تعاملات اجتماعی، جهان تودرتوی قصه را با مکالمه گرایی، چند صدایی و دگر مفهومی می‏ آمیزد. در این پژوهش به روشی توصیفی- تحلیلی ضمن توصیف نظر باختین در منطق مکالمه گرایی، مولفه ‎های روایی در مثنوی را نشان داده ایم. نتایج نشان می‎دهد مولوی با شبکه‌سازی خلاقانه عناصری چون مرگ، زندگی و قدرت و بی‌قدرتی با بهره‎گیری از قصه ای مبتنی بر چندصدایی، گروتسک،کارناوال و دگرآوایی طرحی تازه ‏از یگانگی و بیگانگی را برجسته می‎سازد.