یگانگی منِ شاعر غنایی با یگانة غیبی(خوانشی نیچه‌ای از تجربة یگانگیِ شاعر نزد مولوی)

شعر غنایی، به‌مثابة شعری که از اعماق احساسات، هیجانات و عواطف شخصی شاعر برمی‌آید، هنری درون‌گرا است و در رده‌بندی هنرها در زیبایی‌شناسی فیلسوفانی چون کانت، شلینگ، هگل و شوپنهاور در جایگاهی مادون هنرهای برون‌گرا قرار می‌گیرد، یعنی هنرهایی که اساس تجربة زیبایی‌شناسانة آنها بر اندرنگری فارغ از خواست و علاقه استوار است. در برابر، نیچه چنین نگرشی را بر خلاف شهود و درک هنری یونانیان و نیز ما آدمیان به صورت کلی قرار می‌دهد و ضمن استناد به فرهنگ یونانی به عنوان درک والا و معیار هنری، نمی‌تواند بپذیرد که شاعری چون آرخیلوخوس ارج و شانی کمتر از هومر داشته است. به همین دلیل، و به یاری نکته‌ای که شیلر در نامه‌ای به گوته بیان داشته است، می‌کوشد تا با استفاده از نظریة موسیقی شوپنهاور و جرح و تعدیل آن بر حسب زیبایی‌شناسی خودش معیارهایی تازه برای یک زیبایی‌شناسی جدید به دست دهد. بنا به ادعای نویسندة مقاله، چشم‌انداز متافیزیکی-زیبایی‌شناسانه‌ای که نیچه در نخستین اثر منتشرشده‌اش، زایش تراژدی از درون روح موسیقی (1872)، ارائه می‌دهد، بی‌شباهت با برخی اظهارات مولانا در آثار گوناگونش، به ویژه در غزلیات شمس، نیست و می‌توان از این اظهارات خوانشی نیچه‌ای به دست داد و مدعی شد که تفسیر نیچه بیش از آرخیلوخوس در مورد مولوی می‌تواند معنا و مصداق پیدا کند.