بررسی میزان توجّه کتب مطالعات اجتماعی به تربیت شهروندان مطلوب در ایران

ارتقای سطح فرهنگ شهروندی شامل بهبود قوانین و مقررات فرهنگی و اجتماعی ، ارائه آموزش‌های لازم به مردم برای آگاهی از حقوق اجتماعی خود،دیگران تعیین معیارهایی برای رفتار صحیح افراد است.این پژوهش با هدف بررسی تاثیرگذاری برنامه های درسی وچگونگی انتقال مفاهیم موجود در برنامه های درسی، درجهت ارتقای فرهنگ شهروندی وتوسعه پایدار محیط زیست شهری انجام پذیرفته است ،دروسی مانند مطالعات اجتماعی با افزایش سطح درک وفهم مسائل وموضوعات جامعه محلّی،محیط پیرامون وچگونگی تعاملات خود ومحیط ،تاثیر بسزایی درنحوه برخورد مسوولانه بامحیط اجتماعی دارند. دراین تحقیق با روش تحلیل محتوای کتب مطالعات اجتماعی؛ براساس عملّیات برش وبرای پردازش داده ها از روش آنتروپی شانون استفاده شده است.همچنین برای گردآوری اطلاعات ازروش کتابخانه ای واسنادی بهره گرفته شده است.دراین مقاله دردوسطح نقش برنامه درسی، مورد بررسی قرار گرفته است.اوّل میزان وحجم مفاهیم وساعات اختصاص یافته درکتب درسی درزمینه های ارتقای مطلوبیّت شهروندی ودرمرحله دوم چگونگی آموزش های شهروندی بررسی شده است.بررسی ها نشان می دهد از مجموع واحد های ارائه شده کمتر از 10درصدیعنی 05/8درصداز واحدها به کتب مطالعات اجتماعی که مرتبط بامهارت های ویژه شهروندی هستند، اختصاص یافته است ومی توان نتیجه گرفت دربرنامه های درسی به مقوله مطلوبیّت شهروندی وآموزشهای مرتبط با آن، توجّه کافی نشده است ویاتوجّه کمتری شده است .علاوه براین توجّه کتب مرتبط با فرهنگی شهروندی به مولفه های اساسی ازنظر ضریب اهمیت (قانون مندی474/.،مشارکت فعّال196/.،حفظ محیط زیست160/.وتوسعه پایدار169/.) نیز بسیار پایین است.البته دراین میان برنامه های درسی پنهان را نباید درارتقای رفتارهای مطلوب شهروندی یا برعکس درتضعیف رفتارهای مطروحه نادیده گرفت.